50 câu cách ngôn kinh điển mang trí tuệ ngàn năm ( Phần 1)
Con người khác động vật ở chỗ có trí tuệ và lễ nghĩa. Hai khái niệm này cũng thường song hành với nhau. Dưới đây là 25 câu cách ngôn cổ điển mang theo trí tuệ đã được truyền thừa hàng ngàn năm.
1. “Nước trong quá thì không có cá, người soi xét quá thì không có bạn” – Trích trong “Đại Đái lễ ký – Tử Trương hỏi về việc làm quan”
Câu này đã nêu lên tình huống khi đối xử với người khác, chúng ta cần phải có thái độ bao dung. Nếu bạn quá đòi hỏi, bạn sẽ khó phát hiện ra điểm mạnh của người khác và không thể hợp tác với họ. Cuối cùng sẽ dẫn đến sự cô lập bản thân.
2. “Siêng năng dẫn đến sự xuất sắc trong sự nghiệp, còn vui đùa dẫn đến lãng phí thời gian” – Trích trong “Tiến học giải” của Hàn Dũ
Để có cuộc sống bình an và hút nhiều tài lộc, hãy tham khảo các vật phẩm phong thủy thủ công của Hòn Ngọc nhé!
Lẵng Tài Lộc Buôn May Bán Đắt
Giá gốc là: 6.000.000 VND.5.000.000 VNDGiá hiện tại là: 5.000.000 VND.
Tháp Tỏi Ngũ Hạt Hút Tài Lộc
Giá gốc là: 8.000.000 VND.5.168.000 VNDGiá hiện tại là: 5.168.000 VND.
Vòng Tỏi May Mắn Chiêu Tài Hút Lộc
Giá gốc là: 990.000 VND.680.000 VNDGiá hiện tại là: 680.000 VND.Học tập tiến bộ nhờ siêng năng, sự nghiệp phát triển cũng nhờ sự cần mẫn. Nếu không nghiêm túc đối đãi, buông thả bản thân sẽ để thời gian trôi qua lãng phí. Câu này cảnh báo con người rằng dù làm gì, nếu muốn đạt thành tựu thì phải tận tâm. Nếu tùy hứng sẽ chẳng làm nên cơ sự gì.
3. “Trời hành mạnh mẽ, quân tử cũng nỗ lực không ngừng để hoàn thiện bản thân” – Trích trong “Chu dịch – Can – Tượng”
Sự chuyển động của các thiên thể diễn ra mạnh mẽ và liên tục. Người có tài, có đức cũng thường nỗ lực tự hoàn thiện mình giống như sự chuyển động không mệt mỏi của các thiên thể.
Đây là câu cách ngôn khuyến khích mọi người làm việc chăm chỉ và hướng đến sự tiến bộ. Một người muốn thành công trong sự nghiệp thì không được ngại khó khăn, phải luôn động viên bản thân và luôn không ngừng nỗ lực hoàn thiện bản thân.
4. “Tài năng được sinh ra bằng cách sử dụng chúng, những ý tưởng thông qua hành động sẽ luôn được rút ra, không bao giờ cạn kiệt” – Trích trong “Chu dịch ngoại truyện” của Vương Phu Chi
Tài năng và ý tưởng của con người chỉ có thể phát triển và hoàn thiện thông qua việc sử dụng liên tục. Nếu không có sự kích thích của luyện tập thì tất cả sẽ dần cạn kiệt.
5. “Người ý chí không mạnh mẽ thì không đủ khôn ngoan” – Trích trong “Tu thân – Mặc Tử”
Câu nói này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự quyết tâm. Nếu ý chí vững chắc có thể mang đến cho con người động lực vô tận.
6. “Trượng phu chí ở bốn phương, dẫu cách xa nhau ngàn dặm vẫn như đang gần kề” – Tào Thực tặng bạch mã cho Vương Bưu.
Những người có chung chí hướng bằng cách này, dù có cách xa nhau hàng ngàn dặm, họ vẫn có thể giao tiếp với nhau, giống như những người hàng xóm thân thiết. Đây là câu thơ Tào Thực viết khi chia tay Vương Bưu, sau này người ta thường dùng nó để bày tỏ tinh thần phấn chấn và động viên lẫn nhau khi ở khoảng cách xa xôi.
7. “Nơi nào có ý chí nơi đó có con đường” – Trích “Hậu Hán thư – Cảnh Yến liệt truyện”
Những người có tham vọng cuối cùng có thể đạt được thành tựu trong sự nghiệp của mình. Thế hệ sau thường dùng câu nói này để chứng tỏ chỉ cần con người có lòng quyết tâm và kiên trì thì không có gì là không thể.
8. Phu nhân phải biết lễ phép rồi mới cung kính, cung kính rồi mới tôn nhượng – Trích trong “Quản Tử nhũ phụ”
Người ta phải hiểu lễ nghi thì mới có lòng tôn kính, và chỉ sau khi có lòng tôn kính thì mới có thể cung kính và nhã nhặn. Câu này thể hiện tầm quan trọng của việc biết lễ nghĩa và chỉ ra mối quan hệ của nó với tôn trọng và nhường nhịn.
Biết lễ nghĩa là tiền đề, tôn kính là phản ứng bên trong, còn tôn trọng và nhường nhịn là chuyển thành hành động.
9. “Không có quy củ, không thành vuông tròn” – Mạnh Tử – “Ly lâu quyển thượng”
Không có compa và thước kẻ thì không thể vẽ được hình vuông và hình tròn. Câu này Mạnh Tử đã sử dụng hình ảnh thực tế là những người thợ thủ công cần những dụng cụ nhất định để vẽ hình vuông và hình tròn, như một phép ẩn dụ rằng, chúng ta phải tuân theo những quy tắc nhất định trong cuộc sống thì mới làm nên chuyện.
10. “Một bát cháo một bữa cơm, đều không dễ dàng có được, nửa sợi tơ, nửa sợi chỉ, hãy luôn nghĩ đến sự khó khăn về vật chất” – Trích trong “Cách ngôn trị gia” của Chu Bá Lư.
Dù là cháo hay là cơm, bạn cũng nên nhớ rằng không dễ gì có được. Đây là cách ngôn trị gia truyền thống của người Trung Hoa, nhắc nhở mọi người phải luôn chú ý tiết kiệm và trân quý thành quả lao động.
11. “Tôn trọng người già như họ là cha mẹ của chúng ta, coi người trẻ như con cháu của chúng ta” – Trích trong “Lương Huệ Vương thượng” của Mạnh Tử
Câu này thể hiện một tư tưởng rất tốt đẹp. Mọi người nên đối xử với những người già và trẻ em ngoài xã hội như người thân của mình, bất kể là họ hàng hay người dưng.
12. “Sở dĩ con người cao quý hơn loài vật là vì họ có lễ nghi” – trích trong Yến Tử Xuân Thu
Sở dĩ con người cao quý hơn loài vật là vì họ hiểu được lễ và đạo. Các thế hệ sau thường dùng câu này để minh họa tầm quan trọng của nghi lễ trong cuộc sống. Chú trọng lễ là biểu hiện của sự tu dưỡng, sự hàm dưỡng về mặt đạo đức trong mỗi người.
13. “Ai quan tâm đến một tấc cỏ sẽ được thưởng ba tia nắng xuân” – Trích trong “Đứa con lang thang” của Mạnh Giao
Bài thơ này không chỉ thể hiện sự ấm áp, cao cả của tình mẫu tử mà còn thể hiện lòng biết ơn vô hạn của người con đối với mẹ.
14. “Con quạ lành quay về nơi cho ăn, con dê non quỳ gối chỗ bú sữa. Người bất hiếu với người thân còn hơn cả chim thú” – Trích trong “Bài ca khuyến hiếu”
Con quạ nhỏ còn biết nhổ thức ăn cho bố mẹ, và khi cừu con bú sữa, nó còn biết quỳ xuống tạ ơn mẹ. Con người không hiếu kính cha mẹ, thậm chí còn không bằng loài cầm thú.
Đây là bài ca nhằm khuyến khích mọi người thực hành lòng hiếu thảo. Từ khi một người sinh ra đến khi lớn lên, không biết người chăm sóc đã bỏ ra bao nhiêu công sức và sự vất vả. Cung kính, hiếu thuận với những người đã nuôi dưỡng bạn là điều ai cũng nên làm.
15. “Tôi cảnh tỉnh bản thân ba lần mỗi ngày: Tôi có tận chung với người khác không? Bằng hữu kết giao có niềm tin không? Truyền nhận kiến thức có hồ nghi hay không? – trích “Luận ngữ của Khổng Tử”
Đây là câu nói nổi tiếng của Tăng Sâm – một học trò của Khổng Tử. Câu nói này cho thấy, dù bạn đang học tập hay trau dồi bản thân thì bạn cũng phải luôn suy ngẫm về bản thân, để có thể duy trì những điểm mạnh, sửa chữa những khuyết điểm và không ngừng hoàn thiện bản thân.
16. “Nghèo mà không xu nịnh, giàu mà không kiêu ngạo” – Trích từ “Luận ngữ” của Khổng Tử
Dù nghèo nhưng không nịnh bợ, dù giàu nhưng không kiêu ngạo. Đây là thái độ được Tử Cống, một học trò của Khổng Tử ca ngợi. Khổng Tử tin rằng làm được điều này là tốt, và sẽ càng tốt hơn nếu người ta có thể “nghèo mà vui, giàu mà nhã”.
17. “Bằng hữu nói chuyện giữ chữ tín” – Trích “Luận ngữ” của Khổng Tử
Câu này nhấn mạnh rằng khi giao tiếp với bạn bè, hãy trung thực. Chỉ khi thật thà bạn mới nhận được sự tin cậy của người khác và có được những người bạn thực sự.
18. “Chân thật là đạo trời, chân thành là đạo làm người” – Trích “Lễ ký – Trung dung”
Sự trung thực có nghĩa là sự thật và thực tế. Trời đất tự nhiên là có thật, con người cũng phải thật như trời đất. Chỉ như thế họ mới có thể tồn tại.
19. “Phú quý không thể dâm, nghèo khó không dễ di chuyển, quyền lực không thể khuất phục” – “Mạnh Tử – Đằng Văn Công quyển hạ”
Giàu có không nên nhiều ham muốn, nghèo hèn không thể để mất đi sự chính trực, và quyền lực không thể khiến nhân cách khuất phục. Đây là hình ảnh một người có tư tưởng chính trực trong con mắt nhìn của Mạnh Tử.
Con người dù ở thời thuận lợi hay khó khăn đều phải có tinh thần ngay thẳng, có cá tính độc lập và có khả năng chịu đựng được nhiều thử thách khác nhau.
20. “Nguồn sạch thì dòng chảy trong, hình thì bóng thẳng” – Trích trong “Sách thượng lưu hữu tướng” của Vương Bột
Nguồn sạch thì nước trong, thân thẳng thì bóng thẳng. Câu này cho chúng ta biết, chỉ cần một người có nhân cách cao thượng và vô tội thì người đó luôn có thể kiềm chế bản thân và hành xử ngay thẳng.
21. “Một lời đã nói ra thì bốn con ngựa đuổi theo cũng khó mà theo kịp” – Trích trong “Tăng Quảng Hiền văn”
Một câu đã nói ra, cho dù dùng xe bốn ngựa đuổi theo cũng khó có thể khôi phục lại được. Đây là một ẩn dụ cho việc giữ lời hứa. Khi một người đã buông lời hứa với người khác thì người đó phải có trách nhiệm thực hiện lời hứa đó, dù gặp khó khăn đến mấy.
22. “Đừng làm cho người khác những gì bạn không muốn người khác làm cho mình” – Trích “Luận ngữ – Nhan Uyên” của Khổng Tử
Đừng áp đặt những điều bạn không thích lên người khác. Câu này nói về thái độ đối xử tốt với người khác, tức là cần có sự đồng cảm và giỏi nhìn nhận vấn đề từ góc độ của người khác.
23. “Rộng lượng với bản thân và đổ lỗi cho người khác là điều tồi tệ” – Trích tròn “Luận ngữ – Vệ Linh Công” – Khổng Tử
Đây là nguyên tắc của Khổng Tử về cách đối xử với những người xunh quanh. Ông tin rằng, chỉ cần thực hiện được điều này thì sự oán giận giữa con người với nhau có thể giảm bớt và sự hòa hợp sẽ tăng lên.
24. “Quân tử thì thảng đãng, còn tiểu nhân thì luôn bất an – Trích từ “Luận ngữ” của Khổng Tử
Người thiện thì cởi mở, rộng lượng còn kẻ ác thì luôn lo lắng, bất an. Câu này cho thấy, người có đạo đức cao thượng thì có lòng vị tha, sống phóng khoáng một cách tự nhiên. Người có tư cách thấp bị ràng buộc bởi nhiều động cơ ích kỷ khác nhau nên không thể sống một cuộc sống thoải mái, an yên.
25. “Nếu người khác tử tế với tôi, tôi không quên; nếu tôi tử tế với người khác, tôi nên quên đi” – Trích trong “Chiến Quốc sách Ngụy”
Câu nói này phản ánh một nguyên tắc ứng xử với mọi người được người xưa rất coi trọng. Ở góc độ nhận được lòng tốt thì phải “báo đáp lòng tốt”, ở góc độ cho đi lòng tốt thì nên “cho đi lòng tốt mà không truy cầu sự báo đáp”.
Nguồn: Secretchina (Văn Lệ).