10 sự thật thú vị về vàng
Vàng là một loại kim loại quý giá có màu sáng bóng. Trong lịch sử loài người, vàng đóng vai trò quan trọng, là biểu tượng của tiền tệ, đồ trang sức, nghệ thuật và công nghệ. Còn có rất nhiều sự thật thú vị khác về vàng, chúng ta hãy cùng khám phá nhé.
1. Vàng là kim loại duy nhất có màu vàng
Vàng là kim loại duy nhất có màu vàng tự nhiên (còn gọi là sắc kim). Các kim loại khác chỉ có màu vàng khi bị oxy hóa hoặc phản ứng với các hợp chất hóa học khác. Ký hiệu nguyên tố của vàng là “Au”, xuất phát từ tiếng Latinh “aurum”, có nghĩa là “bình minh sáng chói” hoặc “ánh sáng của mặt trời mọc”.
2. Toàn bộ vàng trên Trái Đất đến từ thiên thạch
Có thể bạn sẽ không tin nhưng hầu hết vàng trên Trái Đất đều xuất phát từ bên ngoài không gian vũ trụ. Các nhà khoa học ước tính rằng, trong 200 triệu năm sau khi Trái Đất hình thành, đã có nhiều thiên thạch va chạm vào Trái Đất, chúng mang theo vàng và các kim loại quý giá khác. Với sự chuyển động của vỏ Trái Đất, lượng vàng này dần dần tụ lại ở một số nơi, tạo thành các mỏ vàng.
3. Vàng là kim loại dẻo nhất
Vàng có thể được kéo thành sợi mỏng mà không bị gãy. 30g vàng có thể được kéo thành sợi vàng dài tới 580km. Sợi chỉ vàng thậm chí còn được sử dụng để thêu lên trang phục, ví dụ như một số trang phục truyền thống ở Ấn Độ cũng được trang trí bằng sợi vàng.
4. Vàng là kim loại dễ dát mỏng nhất
Ngoài tính dẻo, vàng còn có một đặc tính khác, đó là tính dát mỏng, nghĩa là nó có thể bị dát thành lớp cực mỏng mà không gãy. 30g vàng có thể được dát mỏng thành một lá vàng có diện tích 28m2. Một lá vàng có thể được dát mỏng đến mức ánh sáng có thể xuyên qua nó, khiến chúng có thể có màu xanh lục hoặc xanh lam vì vàng phản chiếu ánh sáng màu đỏ và vàng rất mạnh.
5. Vàng là một nguyên tố rất ổn định
Vàng là một nguyên tố rất ổn định, chúng gần như không phản ứng hóa học với các chất khác. Điều này cũng giải thích tại sao vàng không bị gỉ như sắt và thép, cũng không bị oxi hóa như đồng. Đặc tính này của vàng làm cho nó trở thành một loại tài sản lưu giữ giá trị tốt, vì nó không bị mất giá trị hoặc bị hỏng theo thời gian.
6. Vàng là một chất liệu không độc hại
Có thể bạn đã nghe nói về việc một số người ăn vàng lá hoặc uống đồ uống có chứa bột vàng, điều này là vì vàng là một chất liệu không độc hại, nó không gây hại cho cơ thể con người. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn có thể ăn vàng một cách tuỳ tiện, vì suy cho cùng vàng vẫn là một kim loại nặng, việc tiêu thụ quá nhiều vàng có thể gây ra vấn đề về tiêu hóa hoặc dị ứng, thời kỳ cổ đại cũng có người tự tử bằng cách nuốt vàng. Hơn nữa, vàng tự nhiên chưa qua tôi luyện cũng có thể có chất độc.
7. Độ tinh khiết của vàng được đo bằng đơn vị carat
Carat là một đơn vị biểu thị tỷ lệ giữa vàng và các kim loại khác. Vàng nguyên chất là 24 carat, tức là 100% vàng. Vàng 18 carat chứa 75% vàng; vàng 14 carat chứa 58,5% vàng; vàng 10 carat chứa 41,7% vàng. Phần còn lại của vàng thường là bạc, nhưng cũng có thể là các kim loại khác hoặc hợp kim, chẳng hạn như bạch kim, đồng, palladium, kẽm, niken, sắt và cadmium.
8. Vàng có nhiều công dụng
Vàng có nhiều công dụng, ngoài việc được sử dụng làm tiền tệ và đồ trang sức, nó còn đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực điện tử, điện khí, nha khoa, y học, phòng hộ phóng xạ và tạo màu cho thuỷ tinh.
Đầu tiên, vàng là một vật liệu dẫn điện và dẫn nhiệt tốt, có thể được sử dụng để sản xuất mạch điện, dây điện, công tắc và đầu nối. Thứ hai, vàng cũng là một vật liệu tương thích sinh học rất tốt, có thể được sử dụng để sản xuất răng giả, khớp nhân tạo và máy trợ tim. Thêm vào đó, vàng cũng có thể được sử dụng để sản xuất trang phục bảo hộ, ngăn chặn tổn thương từ bức xạ, ví dụ như mũ bảo hộ của phi hành gia được phủ một lớp vàng. Cuối cùng, vàng cũng có thể được sử dụng để tạo màu cho thuỷ tinh, ví dụ như kính màu của nhà thờ, được sản xuất từ các tấm vàng để tạo ra các màu sắc khác nhau.
9. Vàng không mùi không vị
Vàng là một nguyên tố rất ít phản ứng hoá học, nó không giải phóng bất kỳ ion kim loại nào để ảnh hưởng đến vị giác hoặc khứu giác của bạn. Vàng nguyên chất có độ tinh khiết cao và không có mùi vị gì cả. Nếu bạn cảm thấy vàng có một hương vị hoặc mùi đặc biệt nào đó, có thể là do nó đã được pha trộn với các kim loại hoặc vật liệu khác, hoặc có thể là do ảnh hưởng tâm lý của bạn.
10. Vàng là một vật liệu rất hiếm
Bạn có thể cảm thấy rằng vàng rất phổ biến, vì bạn đã thấy nhiều sản phẩm làm từ vàng trong các cửa hàng, ngân hàng hoặc viện bảo tàng. Nhưng bạn biết không, nếu những lượng vàng đã được khai thác trên Trái Đất được thu thập lại, chúng chỉ đủ để tạo thành một khối lập phương có chiều dài, chiều rộng và chiều cao khoảng 25m. Điều này có nghĩa là mỗi người trung bình chỉ có thể sở hữu khoảng 4g vàng. Độ hiếm của vàng cũng khiến nó trở thành một vật liệu rất quý hiếm và có giá trị, đồng thời cũng là biểu tượng quan trọng cho sự giàu có của con người.
Lan Chi biên dịch
Nguồn: Soundofhope (Lý Trí)