Blog
3 nguyên tắc vàng trong việc giáo dục con trai, phụ huynh nên nhận ra càng sớm càng tốt
Có thể nói rằng, tôi đã tham gia một nửa trong việc nuôi dưỡng cháu trai. Trong quá trình chăm sóc cháu trai và cháu gái, tôi nhận thấy rằng có sự khác biệt rất lớn giữa con trai và con gái!
Mỗi khi nhìn thấy cháu gái đáng yêu, trái tim tôi lại tan chảy, nhưng khi quay lại nhìn cháu trai, tôi không thể nhịn được mà cảm thán: Tại sao đứa trẻ này lại ồn ào như vậy?
Chăm sóc cháu trai, tôi phải bỏ ra nhiều công sức hơn, tức giận nhiều hơn và phải dành nhiều thời gian hơn. Nuôi dạy con trai thật sự không phải là chỉ cần dỗ dành và nói nhẹ nhàng, cháu sẽ nghe và không gây rối, nhưng cơ bản thì cháu chỉ nghe một lần, lần sau lại quên.
Sau đó, khi đọc sách về việc nuôi dạy con trai, tôi mới nhận ra được một điều quan trọng. Trong quá trình trưởng thành, con trai sẽ có những đặc điểm của riêng mình. Nếu chúng ta đưa ra hướng dẫn và nuôi dưỡng đúng đắn trong từng giai đoạn, việc nuôi dạy con trai sẽ mang đến vô số niềm vui và bất ngờ.
Tôi đã tổng hợp được ba sai lầm thường gặp khi nuôi dạy con trai, mong các bạn nếu có con trai ở nhà thì hãy nhận ra càng sớm càng tốt.
1. Giữ cậu bé yên tĩnh
Câu nói mà mẹ tôi thường nói với cháu trai là: “Ồn ào quá, bà nhức đầu quá, cháu không thể yên tĩnh một chút được sao?” Tôi cũng thường hay nói với đứa cháu trai hiếu động của tôi những câu như: Cháu ồn ào quá, đừng làm phiền người khác; Đây là nơi công cộng, hãy giảm âm lượng đi; Nếu cháu còn làm như vậy, bà sẽ báo với bố mẹ cháu!”
Tất nhiên sau mỗi lần bị la mắng như vậy, cậu bé sẽ ngồi ngoan ngoãn. Nhưng không quá 5 giây sau, cậu bé lại bật dậy rồi chạy nhảy và hét lên một cách điên cuồng.
Quyển sách “nuôi dạy con trai” nói rằng: Hormone có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và năng lượng của con trai, khiến cho chúng tràn đầy năng lượng và có khi trở nên cực kỳ hưng phấn hoặc dễ bị kích động.
Khi mức hormone trong cơ thể bé trai tăng cao, thật khó để cậu bé ngồi yên. Khi đi học, cậu có thể trở thành “thủ lĩnh” trong lớp, hoặc là “học sinh quậy” thích chơi đùa và gây rối.
Nếu chúng ta có thể trở thành người bạn của trẻ, hướng dẫn cậu bé sử dụng năng lượng dư thừa để làm những việc ý nghĩa, thì cậu có thể phát triển khỏe mạnh và thậm chí khai phá tiềm năng lãnh đạo của mình.
Ví dụ, hãy tổ chức nhiều hoạt động thể thao. Các bé trai thường đặc biệt quan tâm đến hoạt động thể thao và những thử thách, do đó, hãy tham gia nhiều hoạt động thể thao ngoài trời và đi chơi cùng con.
Thể dục đúng mức có thể tiêu hao năng lượng dư thừa và tăng cường thể chất, giúp các bé trở nên cân bằng và ổn định hơn.
Hơn nữa, đôi khi các bé trai có hành vi bồn chồn có thể là do thiếu hứng thú. Vì vậy, chúng ta có thể cố gắng giúp các bé trai khám phá sở thích và đam mê của mình, chẳng hạn như vẽ tranh, âm nhạc, hoạt động thể thao và những hoạt động tương tự.
Phát triển sở thích và đam mê giúp cho các bé trai tập trung vào những điều chúng quan tâm và phát triển khả năng tự kiểm soát.
Chúng ta cũng nên tránh cho các bé trai tiếp xúc quá nhiều hoạt động kích thích, đặc biệt là game giải trí và thiết bị điện tử. Trẻ dễ dàng tiếp thu và học hỏi những gì trẻ nhìn thấy, còn các trò chơi và hình ảnh trong thiết bị điện tử có thể khiến trẻ bồn chồn hơn.
Hãy khuyến khích các bé trai tham gia giao tiếp và gặp gỡ bạn bè. Qua giao tiếp và tương tác với người khác, chúng có thể giải tỏa năng lượng, phát triển khả năng giao tiếp, hợp tác và giải quyết vấn đề.
Sau khi năng lượng của các bé trai được giải phóng đúng cách, chúng mới có thể cân bằng tâm lý, phát triển tài năng và nhân cách của mình.
2. Đưa ra yêu cầu mập mờ cho các bé trai
Khi nuôi dạy các bé trai, chúng ta thường đưa ra các đánh giá mập mờ như: “Lơ đễnh; luôn làm không tốt; quậy phá; không hợp tác; không nghe lời…”
Vì các bé trai cần được hướng dẫn rõ ràng, khi làm bất cứ một việc gì đó, chúng cần biết ba điều sau:
① Ai chịu trách nhiệm?
② Quy tắc là gì?
③ Có công bằng không?
Trước đây khi chăm sóc cháu trai, tôi cũng thường đưa ra những hướng dẫn mập mờ như: “Con dọn cái đó lên; con làm cái này tốt lên.” Nhưng kết quả thường là cậu bé không làm được như ý, và tôi hay phàn nàn rằng cháu làm việc không nghiêm túc.
Sau đó tôi đã thay đổi cách tiếp cận: “Con chịu trách nhiệm quét sàn trong phòng này, chị con chịu trách nhiệm sắp xếp quần áo, còn bà sẽ chịu trách nhiệm sắp xếp sách và quét nhà. Được không? Sau khi xong việc, chúng ta có thể đi chơi cùng nhau.”
Bằng cách này, các bé trai hiểu rõ nhiệm vụ của mình và cảm thấy công bằng hơn, từ đó tạo động lực để thực hiện và hoàn thành công việc một cách có trách nhiệm.
Trong quá trình nuôi dạy các con, chúng ta cũng cần giải thích rõ 3 vấn đề này cho chúng.
Trong mỗi nhiệm vụ hoặc hoạt động, cần thông báo rõ ràng ai là người chịu trách nhiệm, để chúng biết phải báo cáo và tìm kiếm sự giúp đỡ từ ai.
Cần nêu rõ các quy tắc và yêu cầu cụ thể của nhiệm vụ, để chúng biết cách hoàn thành nhiệm vụ một cách đúng đắn và thành công. Chúng ta có thể thảo luận với trẻ về các bước thực hiện nhiệm vụ, lập kế hoạch thời gian, sử dụng các công cụ, và cùng nhau thiết lập các quy tắc.
Khi làm một việc, chúng ta nên cố gắng duy trì sự công bằng và tránh thiên vị một đứa trẻ. Nếu các bé trai cảm thấy mình không được đối xử công bằng, chúng rất dễ bất bình, trì hoãn hoặc “chống lại bạn”.
Với những hướng dẫn rõ ràng như vậy, các bé trai sẽ hiểu rõ vị trí của mình là và cần phải làm cụ thể những gì, từ đó chúng có thể sẵn sàng hợp tác.
3. Không thay đổi phương thức giáo dục
Trong quá trình trưởng thành, trạng thái tâm lý của các chàng trai sẽ trải qua sự thay đổi lớn, điều này đòi hỏi những thay đổi trong phương pháp nuôi dạy con cái của chúng ta.
✔ 0-6 tuổi
Trước 6 tuổi, các bé trai thường thích bám theo mẹ, cậu là chiếc áo khoác da ấm áp của mẹ. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của sự phát triển, khả năng học ngôn ngữ và diễn đạt của các bé trai thường kém hơn so với các bé gái.
Lúc này, chúng ta cần có thêm sự kiên nhẫn để khích lệ trẻ thể hiện bản thân. Chúng ta có thể định hướng cậu bé nói về sự việc và những trải nghiệm cảm xúc đằng sau: “Con cảm thấy hơi buồn/ tức giận/ không thích phải không?”
Giúp các bé trai diễn đạt cảm xúc sẽ giúp chúng hiểu rõ hơn về bản thân, từ đó không bị mất bình tĩnh mà tức giận, hay làm những việc quá khích như đánh đập, phá phách.
Khi chúng ta bận rộn và các bé trai lại thích bám theo, chúng ta không nên khiển trách hoặc sỉ nhục chúng, mà nên chấp nhận tình cảm gắn kết của trẻ với mẹ. Chúng ta có thể cùng trẻ nấu ăn, dọn dẹp, đọc sách và làm những hoạt động khác. Điều này sẽ tăng cường cảm giác an toàn cho các bé trai, tránh hành động liều lĩnh hoặc gây rối.
Tóm lại, ở giai đoạn này, sự quan tâm và chấp nhận của chúng ta đối với các bé trai không thua gì so với các bé gái. Khi các bé trai cảm nhận được sự chấp nhận và hỗ trợ cảm xúc từ chúng ta, chúng mới có thể phát triển thành một người tự tin, kiên cường và dũng cảm.
✔ 6-13 tuổi
Trong giai đoạn này, do sự gọi mời từ thế giới tâm lý bên trong, các bé trai trở nên quan tâm hơn đến người cha và muốn trở thành một “người đàn ông nhỏ”. Vị trí của mẹ trong lòng các bé trai sẽ giảm đi. Chiếc áo khoác này bắt đầu có “lỗ gió”.
Lúc này, người mẹ không nên cảm thấy thất vọng, mà nên khuyến khích người cha tham gia nhiều hơn nhé!
Hầu hết các chàng trai đều thích thể thao, đặc biệt là chơi thể thao cùng cha. Vì cha có ưu thế về sức mạnh và kỹ năng thể thao, chơi đùa với cha sẽ giúp trẻ thử thách ranh giới khả năng của mình và cảm thấy mình như một “người đàn ông nhỏ”.
Cha có thể trò chuyện nhiều hơn với con, kể cho con nghe những câu chuyện và kinh nghiệm của mình khi còn nhỏ, giúp con hiểu thêm về quá trình trưởng thành của cha. Điều này không chỉ tăng cường giao tiếp giữa cha và con, mà còn giúp nuôi dưỡng quan điểm sống và giá trị của con.
Cha cũng có thể dạy cho con một số kỹ năng thực tế, như sửa chữa công cụ, làm việc nhà, chế tạo đồ thủ công. Những kỹ năng này không chỉ giúp con khám phá thế giới một cách tốt hơn, mà còn phát triển khả năng thực hành và tài năng của con.
✔ Từ 14 tuổi trở đi
Trong giai đoạn thanh xuân, các chàng trai sẽ phải đối mặt với thử thách đầu tiên của cuộc sống, cần hoàn thành quá trình chuyển đổi từ trẻ con sang người lớn, và sự hướng dẫn trưởng thành đối với chúng càng trở nên quan trọng.
Lúc này, chúng ta không còn có thể nói cho chúng biết phải làm gì bằng cách “ra lệnh”. Bởi khi đến giai đoạn này, các chàng trai cảm thấy đã trưởng thành và đã là một người lớn, chúng không còn muốn bạn đối xử với chúng như một đứa trẻ.
Quan trọng hơn, chúng ta cần chú ý đến trạng thái cảm xúc và nhu cầu tâm lý của các chàng trai, lắng nghe những cảm xúc của chúng một cách kiên nhẫn, tạo cho chúng một đối tượng mà chúng có thể tâm sự.
Điều này giúp các chàng trai hiểu rõ hơn về cảm xúc của chính mình, giảm bớt những cảm xúc tiêu cực và căng thẳng, đồng thời coi nhà là nơi trú ẩn an toàn hơn là nơi trốn chạy.
Nếu chúng ta có thể nhận ra sự khác biệt trong quá trình trưởng thành của các chàng trai và sử dụng tư duy linh hoạt để giáo dục chúng, bạn sẽ nhận ra rằng, chúng sẽ ít nổi loạn hơn và việc nuôi dưỡng các chàng trai cũng có thể trở nên dễ dàng hơn.
Lan Chi biên tập
Nguồn: Aboluowang (Vương Hòa)