4 câu nói của cha mẹ có thể “hủy hoại” cuộc đời đứa trẻ

Vết thương ngoài da theo thời gian có thể lành lại, nhưng vết thương lòng thì phải mất một thời gian rất lâu mới có thể nguôi ngoai. Một lời nói gây tổn thương có thể mang đến bất hạnh, thậm chí hủy hoại cuộc đời đứa trẻ.

Từng là một người con, bố mẹ là người hiểu rõ nhất những cử chỉ, lời nói của người lớn có sức ảnh hưởng như thế nào tới con trẻ. Đôi khi, câu cửa miệng của bố mẹ lại vô tình trở thành bàn tay xát muối vào trái tim non nớt, yếu đuổi của con trẻ, trẻ cần được người lớn động viên và khen ngợi để có thể bảo vệ trái tim bé bỏng của mình.

Tuy nhiên, trong cuộc sống, chúng ta vẫn thường xuyên nghe thấy nhiều lời nói khó nghe của cha mẹ, làm hủy hoại tâm hồn trẻ thơ:

“Con thật ngốc, cái này cũng không biết à.”

“Suốt ngày chỉ biết xem tivi!”

“Ngoài ăn ra, con còn biết gì chứ?”

“Nhìn người khác xem, cái gì họ cũng tốt hơn con!”

So sánh con cái với “con người ta” một cách mù quáng cũng không khác gì hủy hoại tâm hồn con cái. Nhà tâm lý học Susan Foward đã nói:

“Không đứa trẻ nào muốn thừa nhận rằng mình tệ hơn những đứa trẻ khác, chúng mong được người lớn khẳng định và sự hiểu biết về bản thân chúng thường đến từ sự đánh giá của người lớn.”

“Những người thường xuyên bị bố mẹ đánh thường cảm thấy tự ti, dễ rơi vào tình trạng thiếu tự tin và chối bỏ bản thân, trường hợp nặng hơn còn có thể mắc bệnh tâm lý và dẫn đến nhiều hành động sai lầm.”

Tuy nhiên, chúng ta vẫn nghe thấy rất nhiều lời nói so sánh trong cuộc sống:

“Bạn khác có thể kiểm tra 10 điểm, tại sao con chỉ có thể kiểm tra 9 điểm?”

Mỗi đứa trẻ đều có mô hình phát triển của riêng mình, điều chúng ta cần làm là đồng hành bằng tình yêu thương và sự kiên nhẫn. Vậy, ngay bây giờ, chúng ta hãy thay đổi cách nói để giúp trẻ ngày càng tự tin hơn.

“Con là niềm hy vọng duy nhất của gia đình”

Đừng đặt ý nghĩa cuộc sống của người lớn vào việc “bắt trẻ phải hứa”. Mặc dù kết quả học tập là quan trọng nhưng đó không phải là điều kiện duy nhất để có được cuộc sống thành công. Một ý chí kiên cường, thái độ lạc quan và tấm lòng nhân hậu, biết đồng cảm là tất cả những điều trẻ không thể thiếu trong tương lai.

Không ít cha mẹ đang đặt nhiều kỳ vọng vào con khiến cuộc sống của chúng bị nhấn chìm trong những tham vọng, sự cầu toàn của người lớn. Vì tham vọng này, cha mẹ đã chẳng hề quan tâm xem con mình thích gì, khả năng thực lực đến đâu.

Thay vào đó, bố mẹ có thể nói những lời động viên: “Bố mẹ tin con sẽ làm được, bố mẹ hiểu con mà“. “Bố mẹ hy vọng con có thể đưa ra quyết định có trách nhiệm. Đây chỉ là ý kiến của bố mẹ. Con nêu cân nhắc và đưa ra lựa chọn tốt nhất mà con nghĩ. Bố mẹ luôn ủng hộ mọi quyết định của con“.

“Nếu trượt đại học, con sẽ chẳng có tương lai”

Vào đại học thực sự là điều quan trọng, thậm chí là bước ngoặt cuộc đời. Vì muốn con mình có đủ quyết tâm thi đỗ, các ông bố bà mẹ thường nhấn mạnh vào tâm lý để trẻ thấy rằng bản thân bố mẹ rất kỳ vọng, tin tưởng.

Hơn ai hết, cha mẹ đều hiểu thành công trong cuộc sống không bao giờ có thể đánh giá bằng việc có được tấm bằng đại học hay không. Một cánh cửa đóng lại đồng nghĩa với việc một cánh cửa khác sẽ được mở ra. Bố mẹ nên chuẩn bị tâm lý cho con nếu chẳng may trượt đại học, đừng có suy nghĩ bi quan. Hãy dạy con biết cách ngẩng cao đầu và cảm ơn bài học quý giá ấy, để hiểu thế nào là thất bại và biết bản thân đang ở đâu trong cuộc sống này.

Thay vào đó có thể nói: “Đại học cũng không phải là con đường duy nhất, còn rất nhiều các con đường khác có thể đi”.

“Bố mẹ xấu hổ vì con”

Nếu trẻ mắc lỗi và đã biết nhận sai, cha mẹ không cần nhấn mạnh lại các lỗi của trẻ. Bố mẹ cần giúp trẻ giải quyết vấn đề chứ không phải để trút bỏ những cảm xúc tiêu cực của chính mình.

Nhiều cha mẹ luôn nghĩ con mãi là những em bé chưa lớn, không coi con như những người bạn để cùng lắng nghe con tâm sự, luôn áp đặt con phải làm theo ý mình. Nếu không như ý, sẽ khiến con phải nghe lời càm ràm, lời nặng nề. Thay vì làm như thế, cha mẹ cần bình tĩnh, chọn cách ngồi bên con, nói và giải thích cho con hiểu, bởi sự việc nào cũng sẽ được tháo gỡ.

Lan Hòa biên tập
Nguồn: Alobuowang (Vương Hòa)