SKĐS – Ung thư xương là một căn bệnh hiếm gặp nhưng nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc tập luyện thể dục thể thao phù hợp có thể mang lại nhiều lợi ích cho người ung thư xương, giúp cải thiện sức khỏe, tinh thần và khả năng phục hồi sau điều trị.
1. Vai trò của tập luyện với người ung thư xương
Tập luyện thể dục thể thao đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người ung thư xương. Một số lợi ích chính của tập luyện bao gồm:
1.1.Cải thiện sức mạnh cơ bắp và chức năng vận động
Tập luyện giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khu vực xương bị ảnh hưởng, giúp cải thiện khả năng vận động và giảm nguy cơ ngã. Việc duy trì hoạt động thể chất còn giúp ngăn ngừa teo cơ do ít vận động, thường gặp ở bệnh nhân ung thư xương sau điều trị.
1.2. Giảm đau và cải thiện tâm trạng
Hoạt động thể chất có thể giúp giải phóng endorphin, hormone có tác dụng giảm đau tự nhiên và cải thiện tâm trạng. Tập luyện cũng giúp giảm căng thẳng, lo âu và trầm cảm, những vấn đề thường gặp ở người bệnh ung thư.
1.3. Duy trì mật độ xương
Tập luyện với các bài tập chịu lực có thể giúp duy trì mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương, đặc biệt quan trọng đối với bệnh nhân ung thư xương đã trải qua phẫu thuật hoặc xạ trị.
1.4. Nâng cao hệ miễn dịch
Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng hiệu quả hơn.
1.5. Giảm tác dụng phụ của điều trị
Một số nghiên cứu cho thấy tập luyện có thể giúp giảm bớt tác dụng phụ của hóa trị liệu và xạ trị, như mệt mỏi, buồn nôn và suy nhược cơ thể.
2. Các bài tập tốt cho người ung thư xương
Lựa chọn bài tập phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả và an toàn cho người ung thư xương. Dưới đây là một số gợi ý về các bài tập tốt cho người bệnh:
2.1. Bài tập đi bộ
Khởi động: Đi bộ chậm rãi trong 5 phút, xoay cổ tay, cổ chân, xoay người nhẹ nhàng.
Tập luyện chính: Đi bộ với tốc độ vừa phải trong 20 – 30 phút. Có thể kết hợp đi bộ nhanh và chậm xen kẽ nhau. Vung tay thoải mái theo nhịp bước đi. Giữ cho cơ thể thẳng, vai thả lỏng.
Thư giãn: Đi bộ chậm rãi trong 5 phút, giãn cơ nhẹ nhàng.
2.2. Bài tập bơi lội
Khởi động: Thực hiện các động tác xoay khớp vai, cổ tay, cổ chân trước khi bơi. Bơi chậm rãi trong 5 phút.
Tập luyện chính: Bơi tự do, bơi ếch hoặc các kiểu bơi khác phù hợp với bản thân trong 20 – 30 phút. Có thể sử dụng bảng bơi hoặc phao nếu cần thiết. Tập trung vào kỹ thuật thở và phối hợp động tác tay, chân.
Thư giãn: Bơi chậm rãi trong 5 phút, thả lỏng cơ bắp.
2.3. Bài tập yoga
Khởi động: Thực hiện các bài tập yoga nhẹ nhàng như chào mặt trời, hít thở sâu trong 5 – 10 phút.
Tập luyện chính: Tham gia các lớp học yoga dành cho người mới bắt đầu hoặc người bệnh ung thư. Tập trung vào các bài tập yoga nhẹ nhàng, ít tác động lên các khớp. Thực hiện các động tác yoga một cách chậm rãi, chính xác và chú ý đến hơi thở.
Thư giãn: Thực hiện các bài tập yoga thư giãn, thả lỏng cơ bắp trong 5 – 10 phút.
2.4. Bài tập pilates
Khởi động: Nằm ngửa, thực hiện các bài tập pilates cơ bản như gập bụng, nâng cao chân trong 5 – 10 phút.
Tập luyện chính: Tham gia các lớp học pilates dành cho người mới bắt đầu hoặc người bệnh ung thư. Tập trung vào các bài tập pilates nhẹ nhàng, tập trung vào cơ trọng tâm. Thực hiện các động tác pilates một cách chậm rãi, kiểm soát và chú ý đến tư thế.
Thư giãn: Thực hiện các bài tập pilates thư giãn, thả lỏng cơ bắp trong 5 – 10 phút.
Ngoài ra, người bệnh ung thư xương cũng có thể tham khảo thêm các bài tập khác như: Tập thể dục nhịp điệu, tập luyện với tạ nhẹ, chơi các môn thể thao nhẹ nhàng như cầu lông, bóng bàn…
3. Lưu ý khi tập luyện cho người ung thư xương
Mức độ và loại hình tập luyện phù hợp sẽ khác nhau tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, giai đoạn điều trị và loại ung thư xương của mỗi bệnh nhân. Người bệnh ung thư xương cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.
Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho lời khuyên của bác sĩ. Nên khởi động kỹ trước khi tập luyện và thả lỏng cơ bắp sau khi tập.
Uống nhiều nước trước và sau khi tập luyện.
Sử dụng quần áo và giày dép thoải mái, phù hợp với bài tập.
Tập luyện ở nơi an toàn, thông thoáng. Tránh tập luyện một mình, đặc biệt là nếu bạn có nguy cơ ngã. Nên tập luyện với cường độ vừa phải và lắng nghe cơ thể của mình.
Nếu cảm thấy đau đớn hoặc khó chịu, hãy ngừng tập luyện và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Lựa chọn bài tập phù hợp với sở thích, khả năng và tình trạng sức khỏe của bản thân.
3.1. Thời điểm tập tốt nhất trong ngày
Nên tập luyện vào sáng sớm hoặc chiều tối khi trời mát mẻ. Tránh tập luyện dưới trời nắng nóng hoặc quá lạnh. Nên tập luyện sau khi ăn ít nhất 2 giờ và trước khi ngủ ít nhất 3 giờ.
3.2. Đang ốm có nên tập không?
Nếu đang bị cảm lạnh hoặc cúm nhẹ, bạn vẫn có thể tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ hoặc yoga. Tuy nhiên, nếu bạn bị sốt, ớn lạnh hoặc mệt mỏi nặng, hãy ngừng tập luyện và nghỉ ngơi cho đến khi cảm thấy khỏe hơn. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tập luyện trở lại.
3.3. Lưu ý cho người ung thư xương khi tập luyện
Không nên tập luyện các bài tập gây áp lực lớn lên khớp bị ảnh hưởng. Tránh các bài tập có nguy cơ té ngã. Nếu bạn đang sử dụng dụng cụ hỗ trợ như nạng hoặc xe lăn, hãy đảm bảo sử dụng đúng cách và an toàn. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để được hướng dẫn bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Tập luyện thể dục thể thao đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người ung thư xương. Lựa chọn bài tập phù hợp, tập luyện đúng cách và đều đặn sẽ giúp bệnh nhân cải thiện sức khỏe, tinh thần và khả năng phục hồi sau điều trị.
Kết hợp tập luyện thể dục thể thao với chế độ dinh dưỡng hợp lý, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ sẽ giúp người ung thư xương nâng cao khả năng chiến thắng căn bệnh.