Quan nhà Thanh về hưu kéo gạch về quê, Càn Long: Hãy đổi toàn bộ gạch thành vàng bạc
Tôn Gia Kiềm là một cựu quan chức, ông đã trải qua 3 triều đại nhà Thanh là Khang Hy, Ung Chính và Càn Long. Ông rất nổi tiếng là người không yêu tiền và thẳng thắn.
Ông từng làm quan tổng đốc, bộ thượng thư, đại học sĩ và nhiều chức vụ khác, nhưng khi ông cáo lão trở về quê lại mang đến tận mười mấy thùng hòm lớn đồ đạc, có thể nói ông ta bước đi oai phong lẫm liệt, ông được người đời lúc đó đánh giá là quan chức tham nhũng có tâm nhất, nhưng sự thật lại khiến người ta vô cùng bàng hoàng.
Khi Hoàng đế Ung Chính lên ngôi Hoàng đế, ông đã thỉnh cẩu cả triều văn võ hiến kế, hạ lệnh chúng thần đều có thể viết bí mật tấu chương, các quần thần nếu không phải là người có tài ăn nói thì chính là những người thường nói những lời khen ngợi, nịnh nọt.
Khi đó, Tôn Gia Kiềm vẫn chỉ là “kiểm thảo” của Học Viện Hàn Lâm, cũng dâng lên một bản sớ. Khi Hoàng đế Ung Chính mở ra xem, ông vô cùng tức giận, nhìn thấy bản sớ có ghi: “Thân cốt nhục, đình quyên nạp, bãi tây Binh”.
Đừng nói cái gì nữa, vừa mới trải qua tình cảnh bi thảm của chín người con trai đoạt người thừa kế, chuyện anh em ruột thịt đơn giản chỉ là một cái cân mà hoàng đế không muốn nhắc đến. Lúc này, ngươi để cho Hoàng đế “Thân cốt nhục”, đây chẳng phải là đang muốn tìm đến cái chết sao?
Hoàng đế Ung Chính thật sự rất tức giận, liền triệu tập mấy vị đại thần, cầm tấu sớ của Tôn Gia Kiềm rồi nói: “Viện Hàn Lâm có thể dễ tiếp nhận một kẻ cuồng sinh này sao?”
Lúc này một bên thái tử thái phó, Lại bộ thượng thư Chu Thức như có điều suy nghĩ chậm rãi nói rằng: “Gia Kiềm thành cuồng, nhiên thần phục kỳ đảm“. Câu này có nghĩa là Gia Kiềm đã nổi điên, nhưng ông ấy cũng thật sự dũng cảm.
Có người cũng nói: “Người này quả là kiêu ngạo, nhưng thừa tướng không thể không khâm phục lòng dũng cảm của ông ta”.
Hoàng đế Ung Chính nghe vậy thì im lặng hồi lâu, mỉm cười và nói: “Ta cũng khâm phục lòng dũng cảm của ông ta”. Đó là để nói, Hoàng đế Ung Chính cũng không thể không đánh giá cao tấm lòng của ông ấy.
Hoàng đế Ung Chính không những không trừng trị ông mà còn thăng Tôn Gia Kiềm lên làm ở Quốc Tử Giám. Kể từ đó, Tôn Gia Kiềm liên tục được thăng chức.
Hoàng đế Ung Chính cũng khen ngợi các quan đại thần: “Từ khi ta lên ngôi, Tôn Gia Kiềm đã rất thẳng thắn trong mọi việc. Ta không những không tức giận mà còn rất vui. Ta đánh giá cao ông ấy, và các khanh nên học hỏi ông ấy”.
Đệ nhất tấu chương
Sau khi Hoàng đế Càn Long lên ngôi, Tôn Gia Mẫn vẫn không thay đổi tính tình thật thà, liêm chính của mình, Hoàng đế Càn Long rất biết cách dùng người, để Tôn Gia Kiềm làm đôn đốc viện tả ở Ngự Sử.
Tôn Gia Kiềm trước tiên gửi lên hoàng đế quyển tấu liễu, để khuyên can Hoàng đế, bản tấu sớ này được đời sau gọi là là “Đời Thanh đệ nhất tấu chương”.
Bản tấu có ghi: “Hoàng đế rất dễ quen với những lời ngon ngọt, dẫn đến cuối cùng mất đi sự phán xét chính xác, Tôn Gia Kiềm hy vọng việc chấn chỉnh của Hoàng đế Càn Long nên được thực hiện trước, nên nghiêm khắc với bản thân mình trước, dẹp bỏ thói “kiêu ngạo và tự cao”, thường xuyên lắng nghe ý kiến khác nhau, loại trừ những thói quen thích và không thích cá nhân, và phân biệt giữa kẻ trung thành và phản bội”.
Xem xét tình hình lúc đó sự sủng ái của Hoàng đế Càn Long đối với Hòa Thân chúng ta có thể thấy tầm nhìn xa của Tôn Gia Kiềm.
Tôn Gia Kiềm là người nghiêm chỉnh tuân thủ pháp luật, không vụ lợi, không nhận bất cứ thứ gì khác ngoài tiền lương của mình. Về sau, ông từng bước thăng tiến, đến năm Càn Long thứ sáu, ông trở thành “Tổng đốc Hồ Quản“, Tôn Gia Kiềm, người đã trở thành một quan chức hàng đầu nơi biên cương, vẫn không tâm nguyện ban đầu của mình, không dính vào tham nhũng và hối lộ.
Trở về quê với những thùng ghạch
Tôn Gia Kiềm nổi tiếng là một quan chức trung thực được người người ca tụng khắp nơi, nhưng người ta đồn rằng khi trở về quê hương của mình, ông đã sử dụng một số xe ngựa để chở hơn chục thùng vàng bạc, và rất nhiều hành lý, điều này đã làm cho một số kẻ thù của ông ghen ghét và đố kỵ, cuối cùng cũng có nhiều kẻ đến gặp hoàng đế để phàn nàn, nói rằng Tôn Gia Kiềm thực sự đang đóng kịch, và ông là người không trong sạch, ông ta là một quan chức tham nhũng, có đến hơn 10 thùng vàng, châu báu được ông chở trên xe ngựa về quê.
Hoàng đế Càn Long vô cùng nghi ngờ lập tức phái binh lính phi ngựa thật nhanh đến kiểm tra xe ngựa của Tôn Gia Kiềm, lính canh đã mở từng thùng gỗ ra và thấy trong thùng chứa đầy ghạch. Chuyện gì đã xảy ra?
Hóa ra Tôn Gia Kiềm là một người rất chính khí, tài sản không có gì cả, khi về hưu vẫn trắng tay. Nhìn thấy sắp nghỉ hưu trở về quê hương, Tôn Gia Kiềm nghĩ lại, cảm thấy mình đã làm quan hơn 30 năm rồi mà cuối cùng về hưu vẫn chỉ có hai bàn tay trắng, trở về quê hương như thế này sẽ bị anh em, họ hàng người thân chê cười. Nhưng nếu người ta nói về việc Hoàng đế Càn Long đối xử không tốt với quan chức cấp dưới thì làm sao có thể bảo vệ được thể diện của Càn Long hoàng đế!
Thế là ông nghĩ ra cách mua mười mấy cái thùng gỗ, ngoài việc đóng gói đồ đạc ở nhà, ông còn nhét cả đống gạch vào đó.
Khi Hoàng đế Càn Long biết được sự thật, ông đã vô cùng xúc động và đánh giá cao phẩm chất, đức độ của Tôn Gia Kiềm. Hoàng đế thở dài nói: “Tôn Gia Kiềm cả đời làm quan thanh liêm. Nếu bảo vì tuổi già mà cáo quan về quê vẫn tay trắng thì chẳng phải khiến các quan thanh liêm đang tại vị trong thiên hạ thất vọng sao? Điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn đối với những người đang đương quyền, do vậy Hoàng đế Càn Long quyết định sai lính thay những thùng ghạch này thành những thùng vàng, thùng bạc”.
Đăng Dũng biên dịch
Nguồn: soundofhope (Tịnh Âm)