50 đầu gia quy này, bao hàm bản chất cốt lõi của quá trình giáo dục kiểu Đức

Ai cũng thấy rõ sự nghiêm khắc của người Đức, bản chất dân tộc mạnh mẽ đến từ đâu? Câu trả lời thực sự là giáo dục.

Người Đức rất coi trọng giáo dục gia đình và Đức là quốc gia duy nhất ghi rõ văn bản nghĩa vụ giáo dục trẻ em vào hiến pháp.

Thay vì truyền thụ tri thức, người Đức tập trung nhiều hơn vào việc truyền thụ kỹ năng, và chú trọng bồi dưỡng thói quen cả đời cũng như khả năng giải quyết vấn đề cho trẻ.

1. Nội dung giáo dục mầm non, rèn luyện khả năng tập trung và tư duy logic

Tôi thường thấy loại thuyết pháp “Nước Đức cấm giáo dục mầm non” trên Internet. Kỳ thật, không phải ở Đức không có giáo dục mầm non, người Đức có cách hiểu riêng đối với “học” trước khi giáo dục, nội dung “học” cũng khác với chúng ta.

Giáo dục mầm non ở Đức, trẻ không có nhiều thời gian để ngồi học kiến ​​thức. Đối với trẻ mầm non, lớp mẫu giáo sẽ có thời gian ngồi yên tĩnh một hoặc hai lần một tuần để chuẩn bị cho giờ học 45 phút ở trường tiểu học.

Ngoài ra, trường mẫu giáo cũng sẽ sắp xếp một số chương trình học chuẩn bị cho trẻ mầm non, nhưng hầu hết các chương trình học này đều tập trung vào rèn luyện khả năng tập trung và các câu hỏi về trò chơi logic như tìm điểm khác biệt giữa hai bức tranh, sắp xếp các bức tranh,… v.v.

Chương trình giảng dạy tổng thể được thiết kế để cho phép trẻ học thông qua các trò chơi, chẳng hạn như học tập kiếm tiền, lý giải khái niệm về thời gian, quan sát đồng hồ cát cùng đồng hồ, cũng như cảm thụ chiều dài và sức nặng. Để trẻ tự trải nghiệm xem thể trọng của mình tương đương với bao nhiêu hộp sữa tươi và tiến hành nhiều loại thí nghiệm khoa học nhỏ khác nhau.

Ví dụ, làm một hệ thống tuần hoàn nước nhỏ để hiểu được sự biến đổi của nước trong tự nhiên. Hoặc tự mình làm thí nghiệm lọc nước, trải nghiệm sự kỳ diệu của ánh sáng, quan sát mối quan hệ giữa quá trình đốt cháy và oxy, v.v. Chương trình giảng dạy vừa khoa học vừa thú vị.

2. Tổ chức nhiều hoạt động dã ngoại, tiếp xúc với xã hội ngay từ khi còn nhỏ và thích nghi với xã hội

Có rất nhiều hoạt động dã ngoại đa dạng ở các trường mẫu giáo ở Đức, đặc biệt là dành cho trẻ mầm non. Ví dụ: Ghé thăm trạm cứu hỏa, đồn cảnh sát, cục khí tượng thủy văn,… v.v.

Khi đến thăm đồn cảnh sát, một chú công an sẽ dạy các em chấp hành luật lệ giao thông. Vì là tham quan thực địa nên các em cảm thấy toàn bộ nội dung đều mới lạ và có thể ghi nhớ.

Điều này cũng có ý nghĩa thực tế đối với các trường mẫu giáo khi sắp xếp đặc biệt như vậy, vì hầu hết các trường tiểu học ở Đức đều ở vùng lân cận nên trẻ không cần phải nhờ cha mẹ đưa đón. Lúc này, giúp trẻ nắm vững các quy tắc giao thông cơ bản, cũng sẽ giúp trẻ phát huy tính tự lập ở mức độ cao hơn.

Các trường mẫu giáo cũng thường tổ chức một chuyến thăm quan trọng – thăm trường tiểu học. Trường tiểu học có một giáo viên có chuyên môn chịu trách nhiệm chuyển tiếp trẻ từ mẫu giáo lên tiểu học, cô đưa trẻ mẫu giáo đến tham gia hoạt động trong lớp tiểu học, hầu hết là viết, vẽ, ca hát, múa và làm thủ công. Mục đích chính là để các em cảm nhận được không khí lớp học ở trường, và tự mình trải nghiệm một tiết giờ học dài ngắn.

Ngoài các hoạt động được chuẩn bị đặc biệt cho trẻ mẫu giáo, trẻ thực sự được tiếp nhận tất cả các khía cạnh của giáo dục mầm non trong cuộc sống hàng ngày ở trường mẫu giáo.

Từ việc làm gương trong các hoạt động mẫu giáo, đến việc ăn uống, mặc quần áo và giúp đỡ nhau khi ra ngoài, trẻ mầm non được học mọi thứ như: Khả năng giải quyết vấn đề độc lập, ý thức trách nhiệm, sự tự tin… Đây cũng là hệ thống lớp học hỗn hợp ở các trường mẫu giáo ở Đức. Ở trường mầm non, việc tiếp thu kiến ​​thức chỉ chiếm một phần rất nhỏ, việc đạt được năng lực mới là trọng yếu hơn.

3. 50 đầu gia quy này, bao hàm bản chất cốt lõi của quá trình giáo dục kiểu Đức

Khả năng lớn hơn thành tích, giúp trẻ trở thành những cá thể độc lập và hoàn thiện.

1: Trẻ em giống như hoa và cây, cần được chăm sóc và trải nghiệm. Cả tri ​​thức chết và năng lực sống đều là học tập.

2: Thú cưng là người thầy tốt nhất – dạy trẻ biết yêu cuộc sống, trao yêu thương và yêu mến động vật.

3: Thiết kế các kết thúc khác nhau khi kể chuyện, rèn luyện khả năng tư duy logic và vận dụng trí óc để vượt qua khó khăn, giải quyết vấn đề.

4: Dạy trẻ lễ phép từ trên bàn ăn và giáo dục tùy thời tùy chỗ.

5: Buông tay, là bài học đầu tiên để học cách tự lập.

6: Đừng giúp con, thay thế con làm mọi việc, mà hãy “để” chúng tự làm nhiều hơn.

7: Bảo vệ môi trường không phải là khẩu hiệu! Để cho trẻ biết rõ về việc bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên và bảo vệ môi trường giáo dục ngay từ khi còn nhỏ, bắt đầu từ cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.

8: Hãy tin vào cảm xúc và khả năng phán đoán của con bạn, đừng thay thế cảm xúc của con bằng trải nghiệm của chính bạn.

Giáo dục con người bằng hành động gương mẫu quan trọng hơn dạy bằng lời nói, thay vì la hét, hãy làm ra kiểu mẫu.

9: Tránh lãng phí không cần thiết, dù chỉ mấy đồng tiền cũng là lãng phí!

10: Đọc sách là cơ sở để trẻ hình thành nhân cách độc lập.

11: Bước đầu tiên phụ trách ─ nói với con bạn: Đây là trách nhiệm của con.

12: Làm gương tốt và tuân quy củ. Ví dụ, bắt đầu bằng việc tuân thủ luật lệ giao thông khi qua đường.

13: Một phút, một giây đều tính muộn, vì con cái, cha mẹ phải học cách đúng giờ.

14: Hãy giữ thủ tín với con cái.

15: Trở thành khách quen thường xuyên của thư viện sách ─ đọc sách là cách giáo dục lãng mạn nhất.

16: Chỉ khi không khí gia đình hài hòa, mới có thể dạy con có tính cách ôn hòa, đừng gieo hạt giống bạo lực vào lòng trẻ.

Tôn trọng trội hơn quyền uy, không gièm pha, không dung túng, để cho trẻ lớn lên tự nhiên

17: Trịch thượng, lớn tiếng răn dạy, thiếu kiên nhẫn, sẽ chỉ khiến trẻ tràn ngập áp lực, hãy đối xử với trẻ như những cá nhân, đối xử bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.

18: Không can thiệp, khuyến khích nhiều hơn, để cho trẻ tự chủ học tập.

19: Cho dù trẻ phạm sai lầm, cũng không răn dạy một cách tùy tiện, không phải là trẻ kém hiệu quả mà là do việc giáo dục có vấn đề.

20: Khuyến khích trẻ tranh luận cùng người lớn.

21: Tôn trọng quyền lên tiếng của trẻ và hiểu suy nghĩ của trẻ, khi nói chuyện với trẻ nên ngồi xổm xuống và nhìn nhau bằng mắt.

22: Thiếu khuyết dùng cách giáo dục xử phạt về thể xác, là giáo dục không hoàn chỉnh.

Chịu khổ còn hơn uống thuốc bổ, gặp trắc trở là cách rèn luyện tốt nhất cho trẻ.

23: Hãy để trẻ em lớn lên trong va chạm và trau dồi dũng khí và đảm đương.

24: Không cho con làm việc nhà, là hại hơn là yêu, trên đời không có việc gì mà không vất vả.

25: Để trẻ hiểu được mặt tối của xã hội và học cách tự bảo vệ mình.

26: Giáo dục về nạn đói khát của nước Đức: Nếu không ăn uống đầy đủ, thì sẽ chết đói.

27: Hãy thử để con đi du lịch một mình như một món quà mừng tuổi trưởng thành dành tặng cho trẻ!

28: Hãy để con cái bạn chịu một chút đau khổ nhiều hơn, và chúng sẽ không đau khổ khi lớn lên.

Quy tắc quan trọng hơn chiều chuộng, tha thứ mà không dung túng, đặt ra quy tắc hiệu quả hơn thuyết giáo.

29: Khi đặt ra quy tắc, bạn phải tuân thủ chúng, điều quan trọng là để con bạn hành động theo thỏa thuận.

30: Cha mẹ không nên giúp đỡ con nếu con có thể tự mình làm được.

31: Thiết lập khái niệm “Năng dữ bất năng, khả dĩ dữ bất khả dĩ”.

32: Dạy trẻ biết rằng xã hội không có sự công bằng tuyệt đối, chỉ có luật lệ và trật tự.

33: Nếu cha mẹ phá vỡ quy tắc, con cái sẽ coi thường họ.

34: Lễ phép không phải bẩm sinh mà được trau dồi. Không ai có thể mắc sai lầm khi tỏ ra lịch sự.

Nuôi thả tốt hơn nuôi nhốt, cái này không được, cái kia không cho phép. Làm thế nào để dạy con ngoan?

35: Nếu bạn phát triển những thói quen tốt, bạn có thể phát triển tính cách tốt.

36: Dạy trẻ tha thứ và đối xử bao dung với người khác, ai đúng ai sai? “Tha thứ” là câu trả lời.

37: Mười điểm là tiến bộ, một điểm cũng là tiến bộ.

38: Trau dồi khả năng tự nhận thức và dạy trẻ làm chủ chính mình.

39: Nếu con bạn nói “không” một cách lớn tiếng, bạn nên mừng cho con, vì con dám bày tỏ suy nghĩ của mình.

40: Đừng nhầm lẫn sự khiêm tốn với việc thể hiện bản thân.

Tự do lớn hơn sự hạn chế, hãy cho trẻ không gian độc lập và sự phát triển của chúng sẽ là vô hạn.

41: Mỗi đứa trẻ đều là độc nhất vô nhị, việc so sánh điểm mạnh điểm yếu của trẻ, sẽ khiến trẻ đánh mất chính mình.

42: Đừng coi thường con cái mà hãy khuyến khích chúng học hỏi từ người khác.

43: Tránh các phương pháp giáo dục do phụ huynh hướng dẫn và dạy học sinh phù hợp với năng khiếu của các em. Tùy theo tài năng tới đâu mà dạy. Những đứa trẻ khác nhau cần có kế hoạch giáo dục khác nhau.

44: Hãy cho con bạn nhiều không gian tự do hơn và học cách chịu trách nhiệm với bản thân. Trẻ em nên được nuôi dưỡng thả, không nên nuôi nhốt.

45: Hãy suy nghĩ trước khi quyết định, tự chịu trách nhiệm sau khi quyết định, để con tự đưa ra quyết định và phát triển quan điểm của riêng mình.

Tự chủ tốt hơn kiểm soát. Hãy hình thành khái niệm quản lý tài chính ngay từ khi còn nhỏ và dạy con bạn cách tiết kiệm số vàng đầu tiên.

46: Thay vì cho nhiều tiền hơn, tốt hơn hết bạn nên học cách sử dụng tiền.

47: Lãng phí trong game cũng sẽ lãng phí trong đời thực “Bạn có biết một quả đạo đạn giá tiền là bao nhiêu không?” Bạn cũng nên tận dụng cơ hội để giáo dục khi chơi game.

48: Có tài khoản riêng, tích trữ tiền tiêu vặt và học cách lập kế hoạch kiếm tiền ngay từ khi còn nhỏ.

49: Đưa con đến ngân hàng gửi tiền tiết kiệm và trải nghiệm không khí tiết kiệm.

50: Học cách kiểm soát ham muốn và phát triển ý thức tiết kiệm ngay từ khi còn nhỏ.

Tuyên ngôn giáo dục của nước Đức từng nói:

Mục đích của giáo dục không phải là đào tạo con người thích nghi với thế giới truyền thống, không tập trung vào kiến ​​thức, kỹ năng thực tiễn mà là đánh thức sức mạnh của trẻ và trau dồi tính chủ động trong việc tự học, cảm hứng và hiểu biết trừu tượng để trẻ có thể hòa nhập vào môi trường, đưa ra những lựa chọn có ý nghĩa cho bản thân trong những tình huống không thể đoán trước trong tương lai.

Bản chất của giáo dục không phải là bồi dưỡng nhân tài, mà là giáo dục con người.

Kỳ Mai biên dịch
Gia Huệ – secretchina