Tại sao dân gian nói: “Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời”
Một gia đình dù giàu đến đâu cũng không thể có ba đời giàu có, một gia đình dù nghèo đến đâu cũng không thể đời đời đều nghèo khó. Nói chung, “ba thế hệ” là bước ngoặt trong sự phát triển của gia đình. Rất nhiều người không hiểu vì sao qua ba đời lại có thay đổi lớn trong gia đình như vậy?
Đối với những gia đình giàu có, khả năng xông pha núi Nam bể Bắc của thế hệ đầu tiên quả thực rất tốt. Nhưng khi nói đến thế hệ thứ hai thì sự giàu có có thể là một vấn đề. Họ kém năng lực hơn cha mẹ, và rất khó để họ gánh vác trọng trách kế thừa công việc kinh doanh của gia đình.
Thật không may, khi đến thế hệ thứ ba thì trở nên không còn tốt hơn nhiều nữa. Sự phát triển của gia đình cũng đã đi xuống tới mức rất thấp. Đây là điều chúng ta thường nói “gây dựng cơ nghiệp đã khó, duy trì còn khó hơn” .
Với những gia đình nghèo, thế hệ thứ đầu tiên thường do quá nghèo, ở quê cha đất tổ không có cách nào tồn tại được, phải đi tha hương tìm kế sinh nhai, thường đến một vùng quê khác, năng lực lại không có nên chỉ đảm bảo được ngày ba bữa cho gia đình. Tới thế hệ thứ hai, có thể sẽ có một sinh viên đại học, bước ra khỏi lũy tre làng. Và thế hệ thứ ba có thể trở thành cư dân của các thành phố lớn.
Chỉ cần mỗi thế hệ có mục tiêu và phương hướng phát triển của bản thân, gia đình sẽ tiến lên thịnh vượng.
Vận khí của một gia đình liệu có thể thịnh vượng được ba đời hay không chủ yếu phụ thuộc vào “bốn chi tiết” này.
1. Vận khí của gia đình có liên quan đến sự giáo dục của gia đình
Một người có thể làm nên được sự nghiệp lớn hay không, đó là một chuyện. Còn việc người đó có tầm nhìn xa, dài hạn hay không lại là một chuyện khác.
Nhiều người giàu có nghĩ rằng, miễn là có thể để lại tiền cho con cháu, thì con cháu của họ sẽ có cuộc sống tốt hơn. Chỉ cần họ tiết kiệm tiền, việc ba bốn đời hưởng phú quý sẽ không thành vấn đề.
Suy nghĩ như vậy không gì khác hơn là một chút “mơ tưởng của bản thân”. Các thế hệ sau này có biết và làm được tiết kiệm hay không, là điều chúng ta không thể biết được. Tất cả những gì chúng ta có thể làm là làm tốt việc giáo dục gia đình và tạo bầu không khí gia đình tốt đẹp.
Tôi có quen biết một ông chủ kiếm được rất nhiều tiền, nhưng ông yêu cầu con trai mình khi học đại học phải tự kiếm tiền để trả tiền ăn.
Con trai ông cũng rất mạnh mẽ, từ khi còn là sinh viên năm thứ hai đại học đã tự lập, chưa từng xin gia đình một xu nào. Sau khi tốt nghiệp, cậu ấy đi làm được hai năm thì tự lập nghiệp, sau này đạt được thành công không nhỏ.
Ông chủ ấy từng nói một câu rằng: “Nếu không rèn luyện, cho dù tôi có cho con trai bao nhiêu tiền rồi cũng sẽ mất tất cả. Bây giờ nó đã biết cách khởi nghiệp và tự lập, nó đã có khả năng và biết cách tiết kiệm chi tiêu, giữ vững những gì đã có cũng đủ để nó tiếp tục thành công”.
2. Vận khí của gia đình có liên quan đến kinh nghiệm của thế hệ thứ hai
Như đã đề cập ở trên, đối với một gia đình, thay vì để lại tiền bạc, tốt hơn là truyền lại tinh thần của thế hệ đi đầu. Có tiền mà không có năng lực thì chỉ là kẻ phá gia chi tử. Những người vừa có tiền vừa có khả năng, đó mới là những người thông minh.
Một gia đình muốn nối tiếp thì phải quan tâm đến “kinh nghiệm” của thế hệ sau.
Nhiều cha mẹ bây giờ nghĩ rằng tôi muốn nuôi dạy con cái giàu có và nuông chiều chúng như những hoàng tử và công chúa nhỏ. Thật tiếc khi phải nói rằng phần lớn những đứa trẻ phá gia chi tử xuất hiện là do sự “nuông chiều quá mức” của cha mẹ.
Những bậc cha mẹ thực sự biết nghĩ sẽ không bao giờ làm hư con cái mà, mà ngược lại sẽ để chúng được rèn luyện. Hoặc để chúng cố gắng kiếm tiền, hoặc để chúng nếm trải những khó khăn của cuộc sống, dù sao cũng phải để chúng trải qua rất nhiều mưa gió.
Chưa kiếm ra tiền, sẽ không biết được khó khăn của cuộc sống, chưa trải qua khổ sẽ không biết được cuộc sống là không dễ dàng, chưa va vấp ở bên ngoài sẽ không biết được những lúc bế tắc trong cuộc sống.
Chỉ khi con người trải qua hàng loạt những khó khăn, họ mới có thể thoát khỏi ảnh hưởng của “vùng an toàn”, và thực sự trở thành một con đại bàng bay vút lên bầu trời, chứ không phải một con chim nhỏ chỉ biết tìm nơi trú ẩn.
3. Vận khí của gia đình liên quan đến phúc đức của người trong gia đình
Nếu nói sự rèn luyện và năng lực của con người là điều quan trọng cho sự phát triển của một gia đình, thì đức hạnh của mọi người trong gia đình chính là nền tảng cho sự phát triển của gia đình đó.
Người xưa nói: “Đức bất phối vị, tất hữu tai ương” (nghĩa là đức không tương xứng với địa vị, tất sẽ có tai ương), câu nói này không chỉ có tác dụng đối với con người, mà còn có tác dụng đối với gia đình.
Các bậc trưởng lão đức cao vọng trọng vẫn còn đó, gia đình cũng vẫn rất giàu có, ắt hẳn rằng gia đình sẽ phát triển bền vững. Khi những người lớn tuổi đáng kính ra đi, con cháu hậu duệ không có năng lực cũng như đức hạnh, thì tiền bạc của gia đình sẽ mang đến tai họa cho họ.
Chữ “đức” ngày nay không được nhiều người coi trọng, cho là vô nghĩa. Nhưng họ đều quên mất một điều rằng tác dụng thực sự của đức là dùng để quy phạm chuẩn tắc, hành vi ứng xử của con người, để không làm những việc không có đúng đạo đức.
Một người có đạo đức sẽ không bao giờ làm những điều “xa hoa dâm đãng”, một người vô đạo đức cuối cùng sẽ trở thành kẻ ngông cuồng tự cao tự đại, và cuối cùng sẽ trở thành mục tiêu của vận rủi, và dần dần trở nên xúi quẩy. Đây chính là đạo lý của cái gọi là “nhân cuồng tất hữu họa” .
Làm người cần tu dưỡng đạo đức cho tốt, bớt làm những việc trái đạo đức. Có như thế mới là chính đạo.
4. Vận khí của gia đình có liên quan đến phúc trạch của tổ tiên
Có người nói rằng: “Phúc trạch được truyền lại từ tổ tiên của bạn sẽ phù hộ cho con cháu của bạn ngày càng tốt hơn”.
Chúng ta đều biết rằng Tần Thủy Hoàng đã san bằng sáu vương quốc, thống nhất thiên hạ và trở thành thiên cổ nhất đế. Chỉ là tất cả chúng ta đều bỏ qua những nỗ lực của các thế hệ trước thời nhà Tần.
Nhà thơ Cổ Nghị thời Tây Hán nói rằng “Đến đời Thuỷ Hoàng, ông đã chấn hưng khí thế anh hùng của 6 đời trước, chấn chỉnh những sách lược lâu dài, từ đó làm chủ thiên hạ”.
Tới thời hoàng đế Tần Thuỷ Hoàng, thực ra là Tần quốc đã phấn đấu nỗ lực sáu thế hệ. Dựa vào cơ nghiệp tích lũy được từ sáu thế hệ trước và tài trí mưu lược kiệt xuất của chính Tần Thủy Hoàng, nên Tần quốc đã quét qua tất cả các quốc gia và tung hoành khắp thiên hạ.
Ngay cả đối với các gia đình, đạo lý cũng tương tự. Vận khí của gia đình không chỉ chịu ảnh hưởng của thế hệ này, cũng không chỉ chịu ảnh hưởng của các thế hệ sau đó, mà còn chịu ảnh hưởng từ phúc trạch của tổ tiên.
Một gia đình thực sự có phúc khí, không phải là một thế hệ vất vả – ba thế hệ lười biếng, mà phải là tất cả các thế hệ cần cố gắng hết sức mới có thể vượt trội hơn những người khác.
Nguồn: ntdvn (Minh An biên dịch)