Cách nhanh nhất để hủy hoại một đứa trẻ: Bảo vệ con quá mức
Có một câu chuyện trong bộ phim truyền hình “Đứa trẻ lạc” khiến người ta vô cùng cảm động: Yuan Wu có cả ba lẫn mẹ đều yêu thương anh hơn cả mạng sống của mình. Cha mẹ đã lo cho anh mọi thứ từ cuộc sống hàng ngày đến việc học tập kể từ khi anh còn nhỏ.
Dù anh có làm gì sai thì cha mẹ anh cũng dung túng anh một cách vô kỷ luật, Yuan Wu đi học ở đâu đều có mẹ đi cùng.
Ngay cả khi lớn lên, công việc và hôn nhân của Yuan Wu đều do cha mẹ sắp đặt, dường như mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ dưới sự chăm sóc tỉ mỉ của cha mẹ, cho đến khi cha mẹ Yuan Wu lần lượt qua đời, anh không có khả năng tự chăm sóc bản thân và sợ xã hội, cuộc sống trở nên hỗn loạn, tự ti, tự bỏ rơi, thậm chí lạc lối…
Cha mẹ yêu thương con cái là điều đương nhiên, nhưng có một số cha mẹ quá yêu con và lúc nào cũng ôm con thật chặt trong tay, tước đoạt các quyền độc lập của con mình, dường như tạo ra một môi trường phát triển không có rủi ro cho trẻ em.
Trên thực tế, sự bảo vệ quá mức của cha mẹ đã hủy hoại cuộc sống của con cái họ.
1. Sự bảo vệ quá mức của cha mẹ đang dần hủy hoại con cái
Nhà văn Gao Shixiang cho biết: “Sự bảo vệ quá mức của cha mẹ sẽ phát triển hành vi ỷ lại và rút lui của trẻ. Rút lui là dấu hiệu của lòng tự trọng thấp và thiếu sức mạnh”.
Có một câu chuyện trong “Tình cha mẹ, có khi là hai”: Trước 7 tuổi, Yongmei là một đứa trẻ rất bình thường. Khi còn học lớp một tiểu học, một lần sau giờ học, cô bé muốn tạo bất ngờ cho bố nên đã bí mật đến nơi làm việc của ông thay vì trực tiếp về nhà. Tuy nhiên, vì cô bé không quen với nơi làm việc của bố mình, cô bé đã bị lạc khi đang đi bộ.
Trời đã khuya, bố mẹ phát điên khi thấy con mình vẫn chưa về nhà vì cặp đôi mãi mới có Yongmei sau 5 năm kết hôn. Bố của Yongmei đã 38 tuổi rồi. Hai vợ chồng coi con gái như huyết mạch của mình và rất chiều chuộng, yêu thương cô bé.
Vì vậy, nếu con gái họ bị mất tích, họ có thể sẽ không thể sống nổi, may mắn thay cuối cùng họ đã tìm thấy con gái mình ở ven đường.
Từ đó mẹ cô bé không cho Yongmei ra ngoài đi học nữa, mẹ cô cũng nghỉ việc, cắt đứt liên lạc với thế giới bên ngoài, dành hết tâm sức ở nhà chăm sóc con gái.
Yongmei chỉ cần tận hưởng, mẹ cô sẽ làm mọi thứ vì cô.
Không được đào tạo lao động, không có kiến thức văn hóa, không tiếp xúc với xã hội, bi kịch từng bước xảy ra. Khi Yongmei 29 tuổi, trí thông minh, khả năng tư duy và biểu cảm của cô vẫn còn như một đứa trẻ, cô chỉ có thể ngồi trên giường và chơi đồ chơi.
Trong cuộc sống có rất nhiều bậc cha mẹ “yêu con” theo cách này, họ cảm thấy mình đã bảo vệ được con mình, giúp con không bị tổn thương, thực tế, kiểu bảo vệ quá mức này sẽ hủy hoại con cái.
Cha mẹ chăm sóc con cái vô điều kiện tưởng chừng như là tình yêu nhưng thực chất lại là có hại. Khi có chuyện xảy ra, cha mẹ luôn làm thay con, điều này cản trở cơ hội tự mình cố gắng của con.
Những đứa trẻ được cha mẹ bảo vệ quá mức sẽ có khả năng chịu đựng căng thẳng tương đối yếu và dễ dàng tỏ ra không đồng tình với khả năng của bản thân. Đồng thời, chúng cũng sẽ tỏ ra rất thụ động trước hạnh phúc, hiếm khi được trải nghiệm niềm hạnh phúc đến từ bên trong.
Sự bảo vệ quá mức của cha mẹ là một kiểu tổn hại không thể thương lượng; một kiểu kiểm soát đương nhiên; một kiểu hạn chế sự phát triển độc lập của trẻ dưới danh nghĩa tình yêu.
Thay vì bảo vệ trẻ quá mức và ngăn cản chúng phải chịu bất kỳ thất bại nào, tốt hơn hết hãy dạy chúng cách đứng dậy sau thất bại và để mọi trải nghiệm thất bại dạy chúng tính kiên trì và trưởng thành.
Tuy nhiên, cha mẹ không thể là “chiếc ô che chở” cho con suốt cuộc đời mà nên dạy con cách tự mình trốn thoát khi “bão” ập đến.
2. Coi việc nuông chiều như “sự bảo vệ” là sai lầm lớn nhất của cha mẹ
Có người hỏi Chí Hồ: “Cha mẹ yêu thương và bảo vệ con cái như thế nào?”
Một người hâm mộ trả lời: “Cha mẹ nên học cách quay lưng lại với con mình. Nếu bạn buộc con quay mặt lại với bạn, chúng sẽ phải quay lưng lại với tương lai của chúng”.
Một chuyên gia nuôi dạy con từng chia sẻ một trường hợp: Để ngăn con trai đi đường vòng, một người mẹ đã làm tất cả những gì có thể nghĩ ra cho con mình.
Cô quản lý các con từ tiểu học đến cấp 2, khi nào dậy, khi nào làm bài, ăn gì, mặc gì, mọi việc đều do mẹ cô lo.
Điểm số của đứa trẻ luôn thuộc loại tốt nhất, người mẹ cũng rất tự hào, nhưng đằng sau niềm kiêu hãnh này lại là sự hy sinh tính độc lập của đứa trẻ.
Ở trường trung học, nhà trường thực hiện quản lý hoàn toàn khép kín, vì trẻ không thích nghi được với cuộc sống ở trường nên gặp khó khăn trong giao tiếp giữa các cá nhân, điểm số tụt dốc, cuối cùng trẻ trở nên trầm cảm.
Cha mẹ nào cũng yêu thương con cái nhưng cách yêu thương lại khác nhau, có cha mẹ lầm tưởng sự nuông chiều là tình yêu tốt đẹp nhất dành cho con cái nhưng chính tình yêu thương này lại thường xuyên hủy hoại con cái họ.
Cha mẹ luôn cảm thấy con cái là một phần của mình và muốn thỏa mãn mọi thứ ở con mình. Trên thực tế, kiểu nuông chiều quá mức này không có tác dụng cho sự phát triển của trẻ.
Chỉ khi để trẻ đối mặt với lỗi lầm của mình và không tước đi quyền tự lập của trẻ thì trẻ mới có đủ can đảm để đối mặt với những thử thách, thăng trầm của cuộc sống, và có thể tiến xa hơn, suôn sẻ hơn.
3. Cha mẹ có tầm nhìn xa sẽ “buông tay” một cách thích hợp
Nhà thơ vĩ đại Yu Ge cũng nói: “Bạn có thể cho con mình mọi thứ, nhưng bạn không thể cho chúng những trải nghiệm cuộc sống, niềm vui, nỗi buồn, thành công và thất bại. Nếu không trải qua những điều này, trẻ sẽ không có được cảm giác thành tựu trong cuộc sống”.
Nhưng làm thế nào để cha mẹ có tầm nhìn xa học cách buông bỏ một cách thích hợp? Bạn cũng có thể thử ba phương pháp sau:
1. Cha mẹ “lười biếng” trong cuộc sống thì con cái sẽ siêng năng hơn
Người xưa có câu: “Người lớn làm việc chăm chỉ, con cái sẽ lười biếng. Nếu mẹ là nữ siêu nhân, điều đó thực sự sẽ làm tổn hại đến cuộc sống của con cái”.
Dạy con không phải là nuôi thú cưng, sớm hay muộn cha mẹ cũng phải buông tay, thay vì giúp con làm mọi thứ, thì tốt hơn hết hãy dạy con khả năng làm chủ cuộc sống của mình.
Hãy để con bạn làm những gì có thể và phát triển thói quen tự làm mọi việc.
2. “Buông bỏ” một cách thích hợp để nuôi dưỡng tính tự chủ ở trẻ
Một số chuyên gia chỉ ra rằng sớm hay muộn trẻ em cũng phải bước ra khỏi tầm ngắm của cha mẹ và có cuộc sống riêng.
Cha mẹ thông minh biết khi làm một số việc chỉ làm một nửa, bỏ nửa còn lại cho con để trẻ có cơ hội phát triển.
Trong cuộc sống, nhiều bậc cha mẹ luôn lo sợ con mình mắc sai lầm, hiếm khi cho con quyền lựa chọn, luôn giúp con đưa ra những lựa chọn đúng đắn trong mọi việc, trẻ lớn lên theo cách này dễ bị ỷ lại.
Vì vậy. Cha mẹ nên cho con đủ không gian và tự do để tự mình lựa chọn và giải quyết vấn đề. Điều này chắc chắn rất có lợi cho sự phát triển của trẻ.
3. Cha mẹ chủ động đẩy trẻ ra ngoài để trẻ có được sự tự lập
Một số cha mẹ sẽ cẩn thận bảo vệ con mình khi chúng cần cảm giác an toàn, cho rằng giúp con giải quyết mọi việc và không để chúng phải chịu bất kỳ trở ngại hay tổn hại nào là cảm giác an toàn mà cha mẹ dành cho con mình.
Khi trẻ đạt đến giai đoạn tự lập, hãy trực tiếp đẩy trẻ ra ngoài mà không có sự chuẩn bị trước. Tuy nhiên, sự bảo vệ quá sớm của cha mẹ khiến trẻ mất đi khả năng tự lập.
Cách thực sự để trẻ có được sự tự lập là để chúng trải nghiệm những gì chúng nên trải qua và để chúng sử dụng sức mạnh của chính mình để giải quyết những vấn đề gặp phải trong cuộc sống. Nhưng bạn luôn có thể ở bên cạnh chúng để an ủi và giúp đỡ chúng.
Nhà tâm lý học Jia Zeng từng nói: “Sự trưởng thành của con người giống như một củ hành. Mỗi lớp tượng trưng cho những gì cần học ở một độ tuổi nhất định. Sự trưởng thành sẽ được bóc ra từng lớp một. Nếu một lớp ngoài không được bóc ra kịp thời, sẽ cản trở sự phát triển của trẻ ở giai đoạn đó.”
Con bạn sẽ phải dành gấp đôi hoặc thậm chí nhiều thời gian hơn trong tương lai để hoàn thành cấp độ học tập đó. Thật đáng tiếc thời gian không thể quay trở lại, cho dù sau này bạn có dành nhiều thời gian hơn để bù đắp thì cũng có thể mất đi cơ hội phát triển tốt nhất.
Có câu nói: “Anh ấy không được dạy cách buộc dây giày khi 6 tuổi. Anh ấy đã phải học cách buộc giày khi anh ấy 20 tuổi. Nhưng ở tuổi 20, đáng lẽ anh ấy phải kiếm tiền, để phụ giúp gia đình, anh ấy mới học cách buộc dây giày”.
Cha mẹ không thể thay thế sự trưởng thành của con cái, trong quá trình trưởng thành, con cái trải qua những thăng trầm của cuộc sống không có gì sai trái, trái lại, chúng có thể gia tăng kinh nghiệm sống, hiểu được những khó khăn của cuộc sống và cảm nhận được những vất vả của cuộc sống. Điều này có thể nuôi dưỡng ý thức độc lập của trẻ và cải thiện khả năng chịu đựng tâm lý của chúng.
Trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, vai trò của cha mẹ phải là hỗ trợ chứ không phải là người lãnh đạo.
Kỳ Mai biên dịch
Theo bannedbook