Người có “thói quen bác bỏ” sẽ có 3 dấu hiệu này
Trong tâm lý học có một hành vi gọi là thói quen bác bỏ. Điều đó có nghĩa là, dù bạn có nói gì thì họ cũng sẽ bác bỏ bạn và cuối cùng sẽ dẫn bạn vào hố đen của những cảm xúc tiêu cực.
3 hiện tượng thói quen phản bác
Nói chung, nhiều người có thói quen phản bác và có ba triệu chứng này.
1. Không chấp nhận ý kiến của người khác
Họ không thể chấp nhận ý kiến của người khác và luôn cho rằng mình luôn đúng. Vì vậy, họ sẽ không lắng nghe quan điểm của bạn chút nào. Họ giống như một “hoàng đế” và không ai được phép có ý định chống lại họ.
Khi bạn đưa ra quan điểm và ý tưởng của mình, họ sẽ cảm thấy quyền lực của mình đang bị thử thách.
2. Không chịu nhận lỗi và trốn tránh trách nhiệm
Sở dĩ một số người có thói quen phản bác là vì họ không sẵn lòng chịu trách nhiệm về lỗi lầm của mình và trốn tránh trách nhiệm của chính mình.
Rõ ràng là họ đã làm sai điều gì đó, bạn muốn chỉ ra nhưng bạn chưa kịp nói xong, họ đã lập tức ngắt lời và nói: “Không phải lỗi của tôi, không liên quan gì đến tôi”.
Ngay cả khi đó là sự thật đã được chứng minh, họ sẽ liên tục bác bỏ bạn và đưa ra rất nhiều lý do.
3. Không quan tâm đến bất cứ điều gì khác, chỉ muốn giành chiến thắng
Một số người có thói quen phản bác và chỉ tận hưởng cảm giác chiến thắng. Vì vậy, bất cứ lúc nào họ cũng muốn tranh ngôi đầu.
Người luôn bác bỏ theo thói quen sẽ gây tổn hại lớn cho những người xung quanh.
4 yếu tố tâm lý dẫn đến thói quen phản bác
Tại sao nhiều người có thói quen bác bỏ? Dưới đây là những lý do chính:
1. Lòng tự trọng mạnh mẽ
Thói quen phản bác của họ cũng liên quan đến lòng tự trọng quá mức. Khi quá quan tâm đến thể diện, họ sẽ quen với việc chỉ trích người khác. Họ sẽ muốn duy trì phẩm giá của mình bằng cách bác bỏ ý kiến của người khác.
Đạt được cảm giác ưu việt và tự mãn bằng cách phủ nhận hoặc coi thường người khác là mục đích của họ.
2. Cơ chế tâm lý phòng thủ
Thói quen bác bỏ cũng là một biểu hiện điển hình của tâm lý phòng thủ. Trong tâm lý học có “nguyên tắc bảo vệ giá trị bản thân”.
Điều đó nghĩa là gì? Tức là chúng ta thường chỉ sẵn lòng chấp nhận những người thích và ủng hộ mình. Và một khi ai đó không đồng tình với quan điểm của bạn, điều đó sẽ khơi dậy tâm lý phòng thủ của bạn và muốn bảo vệ mình bằng cách bác bỏ ngay lập tức.
3. Sợ bị người khác phớt lờ
Một số người có năng lực bản thân thấp và sợ bị phớt lờ nhưng họ lại không biết cách thu hút sự chú ý của người khác.
Vì thế họ đã thu hút sự chú ý của người khác bằng cách bác bỏ ý kiến của mọi người. Và đây thực chất là dấu hiệu của sự thiếu tình yêu.
4. Yếu tố môi trường
Nếu một người lớn lên trong môi trường đầy tranh luận, phản biện thì cách ứng xử của người đó cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Trong gia đình, cha mẹ thường có thói quen phản bác, và việc bác bỏ đã trở thành một khuôn mẫu cố định để họ xử lý thông tin và ý kiến.
Bởi vì bộ não của chúng ta lười biếng nên chúng ta chỉ cần xử lý những khuôn mẫu quen thuộc theo cách như trước là chúng ta sẽ thích nghi rất tốt.
Dù muốn thay đổi nhưng vẫn khó khăn. Họ thích thú khi bác bỏ người khác và gây ra những phản ứng dây chuyền. Đây là điều mà Freud gọi là “sự lặp lại cưỡng bức”.
Trên đây là bốn lý do phổ biến dẫn đến thói quen bác bỏ.
Làm thế nào để phá vỡ thói quen phản bác?
Giáo sư Marsha Linehan, nhà tâm lý học tại Đại học Washington ở Hoa Kỳ, đã đề xuất một liệu pháp hành vi biện chứng (DBT) có thể giúp chúng ta tiến hành tự chẩn đoán.
1. Kỹ năng chính niệm
Đôi khi bác bỏ người khác chính là thể hiện tầm quan trọng và giá trị tồn tại của bản thân bạn. Vì vậy, bạn phải rèn luyện chính niệm. Cốt lõi là “tìm thấy chính mình”.
Khi muốn bác bỏ, bạn phải gợi ý cho chính mình: “Lý do tôi muốn bác bỏ là để khẳng định rằng tôi là người quan trọng nhất”.
Sau đó, hãy nhắc nhở bản thân rằng bản thân sự tồn tại của mình đã có giá trị và không cần ai phải chứng minh mới bác bỏ được, từ đó xây dựng lại năng lượng tự lực bên trong.
2. Kỹ năng điều tiết cảm xúc
Bạn rất dễ phản ứng thái quá khi phải đối mặt với lời khuyên và phản hồi từ người khác. Lúc này, những đề xuất nhỏ của người khác sẽ bị coi là công kích cá nhân. Bạn sẽ xem những lời chỉ trích mang tính xây dựng, tầm thường từ người khác là một thất bại cá nhân.
Khi đó, bạn sẽ cho rằng họ đang cố tình nhắm vào bạn, bạn sẽ trở nên tức giận, cuối cùng bạn sẽ bị những cảm xúc phát sinh điều khiển, từ đó mâu thuẫn trở nên gay gắt hơn. Vì vậy, bạn phải quản lý tốt cảm xúc của mình và cô lập cảm xúc của mình trước tiên.
3. Kỹ năng giao tiếp hiệu quả
Bạn cần sử dụng các kỹ năng giao tiếp như lắng nghe, diễn đạt, đàm phán để nâng cao sự tự tin.
Lắng nghe
Khi người khác góp ý cho bạn, khi người khác đưa ra ý kiến riêng của mình, dù bạn có muốn bác bỏ mạnh mẽ đến đâu, bạn cũng phải kiềm chế và yêu cầu mình im lặng.
Hãy kiên nhẫn lắng nghe những gì người khác nói thay vì ngắt lời người khác một cách thiếu thuyết phục.
Suy nghĩ từ quan điểm của người khác
Sau khi họ nói xong, bạn có thể thử đặt mình vào vị trí của họ. Sự đồng cảm không phải là sự khoan dung về mặt đạo đức mà là một hệ thống công nghệ tư duy phức tạp.
Hãy để bạn tưởng tượng logic tư duy của người khác và phương pháp làm việc của người khác, đồng thời sử dụng điều này như một điểm khởi đầu hợp lý để làm phong phú thêm nhận thức của bạn và phá vỡ quán tính của suy nghĩ.
Đồng cảm, suy cho cùng, là tìm ra giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề, không chỉ để hiểu và tôn trọng người khác mà còn để duy trì một số lập trường của riêng mình.
4. Kỹ thuật giảm đau
Nghĩa là, bạn cần cải thiện năng lượng tinh thần của mình và phát triển khả năng chịu đựng căng thẳng cao hơn.
Tách chủ đề
Ý kiến và đề xuất của người khác không có nghĩa là được chấp nhận như văn bản. Nếu bạn chấp nhận mọi thứ như được ra lệnh, bạn sẽ làm theo bất cứ điều gì người khác nói, thay vào đó bạn sẽ mất đi quan điểm của mình và chỉ chạy theo đám đông.
Vì vậy, bạn cần tách các chủ đề ra. Hãy phân biệt rõ ràng đâu là nhiệm vụ của mình, đâu là nhiệm vụ của người khác.
Điều cốt lõi là lọc ra những thông tin mang tính xây dựng và có giá trị đối với bạn, đồng thời giúp bản thân đưa ra những quyết định và hành động có chất lượng cao hơn.
Đối với những chủ đề không quan trọng hoặc chủ đề của người khác, việc cắt vật lý là bắt buộc. Đừng bị cuốn vào ý kiến của người khác.
Tự xoa dịu
Trong y học có quan điểm cho rằng khi bạn thư giãn, não bộ sẽ có nhiều khả năng nghĩ ra cách giải quyết vấn đề hơn và thực hiện những hoạt động vui vẻ có thể khiến bạn phấn khích.
Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể thư giãn cơ thể và tâm trí bằng cách chuyển sự chú ý của mình. Khi năng lượng tinh thần của bạn trở nên mạnh mẽ hơn, bạn sẽ có khả năng chống lại căng thẳng tốt hơn.
Loại bỏ thói quen bác bỏ là bước khởi đầu để một người trở nên mạnh mẽ hơn.
Như Fitzgerald đã viết trong “The Great Gatsby”: “Dấu hiệu của trí thông minh hạng nhất là nắm giữ hai ý tưởng hoàn toàn trái ngược nhau mà vẫn hành động bình thường”.
Thùy Dung biên dịch
Nguồn: aboluowang (Triệu Li)