Nghệ thuật chọn may tránh rủi thông qua các con số trong văn hóa dân gian Trung Quốc
Người Trung Quốc nói riêng và người phương Đông nói chung đều chú ý đến sự may mắn và xui xẻo của các con số, nó liên quan đến nghệ thuật lựa chọn may mắn và tránh xui xẻo, ảnh hưởng đến tâm lý của mọi người. Nói cách khác, mục đích của những điều kiêng kỵ này là để tránh khỏi điều không may.
Vậy những điều “kiêng kỵ trong các con số” trong văn hóa dân gian của người Trung Quốc là gì?
Những điều “kiêng kỵ trong các con số ” trong văn hóa dân gian Trung Quốc
Số 1
Số 1 là số lẻ. Nếu tặng quà cho người sắp cưới hoặc mừng sinh nhật thì nên tránh tặng số lẻ, vì người nhận sẽ cảm thấy không được may mắn. Khi có ai đó sắp kết hôn, bạn cũng không nên tặng số lẻ làm quà chúc mừng cho họ, bởi vì kết hôn là nơi đặt niềm hy vọng cho “điều tốt có đôi”.
Số 2
Số 2 là số chẵn nên không nên tổ chức tang lễ vào những ngày này vì người ta không muốn những điều không hay xảy ra theo cặp, ngoài ra, không nên tặng quà có số chẵn cho bệnh nhân.
Số 3
Trong chữ Hán, số 3 là từ đồng âm với từ “tán” (散) mang nghĩa là phân tán, ly tán, nên trong các dịp kết hôn, chúc thọ, con số này không nên sử dụng khi tặng quà chúc mừng. Trong một số trường hợp, như trong giao dịch kinh doanh, số 3 có thể bị coi là không may mắn và bị tránh.
Số 4
Trong chữ Hán, số 4 là từ đồng âm với từ “tử” mang nghĩa là chết. Do đó, số 4 thường được tránh trong các trường hợp như số nhà hoặc biển số xe. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, như khi làm lễ tưởng nhớ người đã qua đời, số 4 có thể được sử dụng mà không gặp phải rắc rối, vì nó cũng có thể được coi là một biểu tượng cho sự kết thúc hoặc sự hoàn thành.
Số 5
Trong thời cổ Trung Quốc, người ta tránh sinh con vào ngày 5 tháng 5 âm lịch. Tháng 5 âm lịch cũng được coi là không may mắn để xây nhà, vì được coi là không thuận lợi.
Số 7
Ở một số nơi, phụ nữ tránh số 7. Ở Dương Châu có câu “thất bất xuất”, để nói rằng phụ nữ không nên ra khỏi nhà vào ngày có số 7. Ngoài ra, ở Dương Châu còn có câu “phùng thất bất quy”, đây là một điều răn đối với phụ nữ trong xã hội phong kiến, nếu vi phạm bảy điều này sẽ bị từ hôn và gửi trả về cha mẹ.
Số 8
Ở một số nơi người ta rất tránh. Ví dụ, ở Dương Châu có câu nói “bát bất quy”, nghĩa là phụ nữ không nên trở về nhà vào ngày có số 8. Ngoài ra, số 8 còn tránh được vì trong chữ Hán số 8 là đầu của chữ “phân” mang nghĩa là chia ly. Nhưng ở nhiều nơi người ta cho rằng 8 là con số rất cát tường, có nghĩa là “phát”.
Số 9
Người dân ở Gia Hưng, Hàng Châu, vào ngày lập hạ người ta thường đo cân nặng, nếu là số 9 họ sẽ nói là 11, nhằm mục đích mang lại may mắn. Ngoài ra, số 9 cũng bị coi là không may mắn trong lĩnh vực âm nhạc, bởi vì nhà soạn nhạc vĩ đại trên thế giới Beethoven đã qua đời sau khi viết xong bản giao hưởng thứ 9. Một số nơi cũng tránh chuyển nhà hoặc kết hôn vào tháng 9. Tuy nhiên, ở Trung Quốc, hầu hết mọi người coi số 9 là một con số rất may mắn, biểu tượng cho sự bền vững và lâu dài.
Số 18
Việc nam nữ người Miêu kết hôn ở tuổi 18 là điều rất kiêng kỵ, vì họ tin rằng việc kết hôn ở tuổi này sẽ mang lại khó khăn và rủi ro.
Số 20
Con số 20 rất kiêng kỵ ở Giang Tô và Chiết Giang, khi gặp con số này họ sẽ đọc là “Nian”. Tương truyền rằng vào thời Xuân Thu Chiến Quốc, vua Ngô có một người con gái là “Nhĩ Thích” bị chết do xương cá. “Nhĩ Thích” đồng âm với số 20 nên người ta tránh sử dụng số này.
Số 36
Ở vùng đất Trường Dương, Hồ Bắc, người ta tránh số 36, vì theo truyền thuyết, Chu Du qua đời ở tuổi 36.
Số 73, 84
Người ta nói: “Bảy mươi ba, tám mươi tư, Diêm Vương không mời mà tự đi”. Bởi vì Khổng Tử mất năm 74 tuổi và Mạnh Tử mất năm 84 tuổi.
Số kiêng kỵ trong đám cưới “5, 7, 9”
Người ta quan niệm tháng 5, tháng 7, tháng 9 âm lịch là “tháng hung”, kết hôn vào những tháng này là điều không may mắn. Ngày xưa nó phổ biến ở người Hán và một số vùng dân tộc thiểu số.
Sự khác biệt trong cách hiểu về các con số giữa văn hóa Trung Quốc và phương Tây
Số 3
Ở Trung Quốc: Trong văn hóa cổ truyền của người Hán ở Trung Quốc, số “3” liên quan chặt chẽ đến nhiều học thuyết triết học.
Trong Đạo Đức Kinh của Lão Tử có ghi: “Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật”, tất cả mọi thứ trên thế giới đều bắt nguồn từ số 3, nhưng trong văn hóa phương Đông số 3 đôi khi được xem là không may. Người Trung Quốc tin rằng số 3 và từ “Tán” (散) cùng âm, do đó tránh sử dụng số này trong các dịp vui mừng. Tuy nhiên, trong tiếng Trung, cụm từ “3 ngón” thường được sử dụng để chỉ kẻ trộm, trong khi dịch sang tiếng Anh lại là “five fingers” (năm ngón tay).
Trong khi đó ở phương Tây: Số “3” được người phương Tây yêu thích vì nó tượng trưng cho sự thần thánh, cao quý và cát tường.
Trong thần thoại La Mã (nền văn minh cơ sở của nền văn minh phương Tây), thế giới được cai quản bởi ba vị thần; trong thần thoại Hy Lạp, số “3” là một con số hoàn hảo, nó thể hiện sự bắt đầu, giữa và kết thúc; trong Cơ Đốc giáo, cũng có khái niệm về Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Linh. Vì vậy, khi mọi người nói “all things come in threes”, ý nghĩa là mọi thứ đều diễn ra rất thuận lợi.
Số 6, 9
Ở Trung Quốc: Đất nước Trung Quốc có niềm yêu thích đặc biệt với con số 6 và 9.
Sáu tác phẩm kinh điển của Nho giáo thời tiền Tần được gọi là “Lục nghệ” hay “Lục kinh”. Số 6 là con số may mắn nhất trong suy nghĩ của người Trung Quốc, câu nói “lục lục đại thuận” là một minh chứng tốt nhất cho điều đó.
Số 9 đồng âm với “cửu”, ý nghĩa “lâu dài”, “bền vững”, đại diện cho sự trường cửu.
Trong quá khứ, số 9 được coi là giới hạn của số, ban đầu được biểu thị dưới hình thức chữ viết của hình ảnh linh vật Rồng, tượng trưng cho “thần thánh, tôn quý”. Trời có chín tầng, đất có chín châu, bộ quần áo mà hoàng đế mặc được gọi là “cửu long bào”, “cửu ngũ chi tôn” dùng để chỉ ngôi vua, Bắc Kinh có 9 cửa, Tử Cấm Thành có 9999 phòng; tất cả cho thấy sự ưa chuộng của văn hóa Trung Quốc đối với số 9.
Trong văn hóa phương Tây, số chín cũng là một trong những con số thiêng liêng trong tâm trí con người.
Thần Zeus đã tạo ra một trận lụt lớn và chỉ sau khi trôi trên tàu thuyền trong 9 ngày, con người mới thoát khỏi thảm họa đó. Có tổng cộng 9 nữ thần chịu trách nhiệm về văn học, nghệ thuật và khoa học. Trong tiếng Anh, có một câu ngạn ngữ “a cat has nine lives” (mèo có chín mạng) để miêu tả sức mạnh, sức đề kháng, nghị lực và khả năng chịu đựng của một con mèo.
Số 8
Ở Trung Quốc: 8 là từ đồng âm với “Phát, vì thế số 8 đóng vai trò không thể thay thế trong tâm thức người Trung Quốc. 518 có nghĩa là “Tôi muốn phát tài”, nhiều số điện thoại của doanh nghiệp có kết thúc bằng số 8 với hy vọng mang lại may mắn cho mình.
Ở phương Tây: Trong tiếng Anh, số 8 không được yêu thích lắm. Người phương Tây có một tình cảm sâu sắc đối với con số 7, tương tự như người Trung Quốc đối với con số 8.
Trong tiếng Anh, cụm từ “behind the eight ball” có nghĩa là đang ở trong tình thế bất lợi, khó khăn hoặc thất bại. Người phương Tây thích số 7 (seven) hơn vì nó phát âm giống với từ “heaven” (thiên đàng). Trong tiếng Anh, có một cụm từ “being in the seventh heaven” để chỉ sự hạnh phúc, sung sướng tột cùng. Trong Thiên Chúa giáo, được cho là Chúa sử dụng bảy ngày để tạo ra mọi thứ trên thế gian. Người Do Thái thích thề với số 7″, và họ thường nói “to come under the influence of seven things” (bị ảnh hưởng bởi bảy điều).
Số 13
Ở Trung Quốc: Đối với người Trung Quốc, số 13 chỉ là một con số bình thường. Thậm chí, trong triều đại nhà Minh đã có 13 lăng tẩm, và cửa hàng dược phẩm nổi tiếng ở Bắc Kinh cũng có biệt danh là “Thập tam thái bảo”.
Còn ở phương Tây: Người phương Tây tin rằng số 13 là con số không may mắn. Điều này có liên quan đến Kitô giáo. Judas là người thứ 13 ngồi vào Bữa tiệc ly và là người đã tố cáo Jesus với nhà cầm quyền, vì thế mà Jesus đã bị đóng đinh trên thập tự giá. Ngồi quanh bàn trong bữa ăn đó đúng là có 13 người. Kể từ đó, số 13 được coi là con số không may mắn. Có người còn cho rằng Adam và Eva đã ăn trái cấm vào ngày 13. Ở phương Tây, nhiều khách sạn không có phòng 13, nhiều tòa nhà không có tầng 13.
Theo Kinh Thánh, ban ngày có 12 giờ, và giờ thứ 13 là giờ tối tăm, do đó số 13 trở thành biểu tượng của sự tối tăm. Hơn nữa, con tàu vũ trụ Apollo 13 đã thất bại do một bình chứa oxy bị nổ, làm tăng sự sợ hãi đối với số 13 lên thành một loại ám ảnh số 13.
Bảo Châu biên dịch
Nguồn: Secretchina (Tiểu Phàm)