Khang Hy cải trang đến quán ăn bị bà lão đuổi khỏi chỗ ngồi, Khang Hy: Trọng thưởng Hoàng Mã Quái
Hoàng đế Khang Hy là vị Hoàng đế thứ tư của triều đại nhà Thanh, trong suốt thời gian trị vì, ông đã lập được nhiều công lớn. Ông đã cùng cháu nội của mình tạo nên thời kỳ thái bình thịnh trị Khang Hy và Càn Long kéo dài nhất trong lịch sử Trung Hoa với tổng thời gian hơn 130 năm, được nhân dân vô cùng yêu mến.
Khang Hy lên ngôi năm 1662, khi mới 8 tuổi, nắm quyền khi mới 14 tuổi. Khang Hy nổi tiếng là một vị Hoàng đế hiền triết, văn võ song toàn, tài trí cao rộng. Vì thế ông rất chú trọng tới văn hóa. Ông say mê đọc sách, ham học, mặc dù là người Mãn Châu, nhưng ông không chỉ biết ngôn ngữ của người mãn Châu mà còn thông thạo các ngôn ngữ của các dân tộc Mông Cổ, Hán.
Ông rất quan tâm tới truyền thống văn hóa cổ xưa của người Hán, đã học qua các sách Tứ Thư, Ngũ Kinh, Sử ký, Hán thư, Tư trị thông giám… và rất giỏi về thư pháp, thơ ca, văn học. Bản thân Khang Hy đặc biệt thích làm thơ, ông đã để lại cho đời hơn 1.100 bài thơ, được coi là nhà thơ có số lượng tương đối lớn. Đa số những bài thơ của ông đều là thơ cung đình, hơn nữa còn cần mẫn và quan tâm đến dân chúng, vì vậy mà thơ của ông có một vị trí độc tôn trong văn học triều Thanh.
Vào năm Khang Hy thứ mười bảy, Người Cát Nhĩ Đan của Mông Cổ thường xuyên xâm phạm biên giới của nhà Thanh, Hoàng đế Khang Hy bị áp đảo quyết định đánh trả.
Năm Khang Hy thứ 27 (1688), ông lệnh cho vương công đại thần thống lĩnh quân đội đóng giữ vùng biên cương, chống lại sự xâm lấn của Cát Nhĩ Đan từ phía Nam. Năm Khang Hy thứ 29 (1690), Cát Nhĩ Đan thống lĩnh 3 vạn binh vượt qua sông Ô Nhĩ Trát tiến xuống phía Nam. Đồng thời ông ta còn tuyên bố “thỉnh mời binh lính La Tư của Nga” cùng công đánh Khách Nhĩ Khách. Hoàng đế Khang Hy lập tức dùng biện pháp ứng đối, vừa đưa quân ra tiền tuyến hỗ trợ, vừa cảnh cáo sứ thần Nga đang ở kinh thành, mệnh lệnh cho quân đội Nga tuân thủ Hiệp ước Nerchinsk, chớ nhúng tay trợ giúp quân Cát Nhĩ Đan làm loạn, cắt đứt đường viện trợ quân Cát.
Sau chiến thắng Cát Nhĩ Đan ở Ô Lan Bố Thông, Hoàng đế Khang Hy cải trang thành một thương gia, muốn tận hưởng phong cảnh của Mạc Bắc. Vì vậy, Khang Hy lên ngựa, dẫn theo một số tùy tùng, và bắt đầu một chuyến đi trong ngày đến Mạc Bắc. Sau khi một đoàn người đi một vòng quanh sông Ca Lạp Mộc, trời đã quá trưa và họ định tìm một quán ăn để nghỉ ngơi. Lúc này, tình cờ trên đường cũng có một thương nhân nên Khang Hy đã cử lính canh đi dò hỏi.
Lính canh nói: “Thưa ông, ông có biết gần đây có quán ăn nào không?”
Người thương nhân: “Ông đến từ nơi khác phải không? Đây là doanh trại của người Mông Cổ, và không có quán ăn nào”.
Lính canh: “Tôi không quen thuộc nơi này, xin hãy chỉ cho tôi, người anh em”.
Người thương nhân: “Đi về phía nam đến Liễu Bát Tử, có một doanh trại của người Mông Cổ ở đằng kia”.
Khang Hy và nhóm tùy tùng đi theo hướng được chỉ bởi người thương nhân, quả nhiên, họ nhìn thấy một túp lều lớn ngay sau đó, và họ đi về phía túp lều.
Vừa mở cửa lều, một bà lão trạc ngoài sáu mươi bước ra, thấy khách đến bà vội mời họ vào. Khang Hy vừa bước vào trong, liền nhìn thấy có một chỗ đối diện cái tủ, trên đó có một mảnh vải màu vàng được phủ lên, lúc này Khang Hy muốn ngồi ở đó. Không ngờ, khi ông định ngồi xuống nhưng bị bà lão ngăn lại: “Ghế này không được ngồi”. Bà cụ nói tiếp: “Không phải tôi vô lý, mà là chỗ ngồi này là dành riêng cho Hoàng đế Khang Hy hiện tại, nên các vị không được ngồi ở đó”.
Ngay khi mọi người còn đang ngơ ngác, bà lão kéo chiếc khăn vàng xuống, hiện ra trước mắt mọi người, đó là bức chân dung của Khang Hy với viền gỗ.
Bà lão tiếp tục nói: “Nếu Thánh Thượng không đánh bại Cát Nhĩ Đan, không biết khi nào chúng ta mới có thể sống một cuộc sống tốt đẹp, cho nên từ khi Kỳ Vương gia đem chân dung của Hoàng đế đi phân phát từng nhà, chúng ta sớm muộn cũng nên thờ phụng Ngài, hy vọng Hoàng đế sống lâu muôn tuổi; cho nên ông nên ngồi ở một bên”.
Khang Hy nghe bà lão nói xong, trong tâm rất cảm động, nhưng ông không muốn bại lộ thân phận, bèn lẳng lặng ngồi ở một bên, sau khi dùng bữa xong, Hoàng đế Khang Hy và tùy tùng định rời đi, không ngờ lại quên mang theo tiền, Khang Hy để thị vệ đưa một gói đồ cho bà lão và nói: “Vật này là bảo vật vô giá, ba ngày nữa sẽ có người đến chuộc, nếu lễ vật của đối phương không đáng giá một con cừu núi, thi đừng không đưa nó cho ông ta”.
Bà lão nghe vậy liền vội vàng nói: “Có muốn đưa bao nhiêu tôi cũng không đổi”. Sau khi họ đi khỏi, bà lão mở gói đồ ra thì thấy đó là một chiếc áo Hoàng Mã Quái. Bà lão mới giật mình khi biết được, vừa rồi mình vô tình đã gặp được Hoàng đế Khang Hy, đối với một bà già bình thường được Hoàng đế ban thưởng một chiếc áo Hoàng Mã Quái là một vinh dự vô cùng lớn, vì vậy bà vội vàng đem áo đi cất giữ, hy vọng Hoàng Mã Quái có thể phù hộ cho gia tộc của bà mãi mãi an khang thịnh vượng. Vì vậy, chiếc áo Hoàng Mã Quái này đã trở thành vật gia truyền, được gìn giữ qua nhiều thế hệ, cuối cùng được lưu truyền cho đến ngày nay.
Mặc dù đây chỉ là một đoạn nhỏ trong chuyến cải trang vi hành của Hoàng đế Khang Hy, nhưng chúng ta có thể thấy thái độ ca ngợi của người dân lúc bấy giờ đối với Hoàng đế Khang Hy. Hoàng đế Khang Hy luôn đặt bách tính của mình lên hàng đầu và nhìn lại bản thân khi có vấn đề xảy ra, Khang Hy đã giúp người dân khắp nơi tạo dựng cuộc sống ổn định, điều này cho thấy Hoàng đế Khang Hy là người có trách nhiệm, có lòng nhân ái với nhân dân, tấm lòng nhân đức của ông là điều đã làm nên Trung Hoa thịnh vượng và phát triển trong quá khứ.
Hiện nay chiếc Hoàng Mã Quái này được trưng bày trong Bảo Tàng Trung, và câu chuyện đằng sau nó vẫn đang được kể cho mọi người.
Đăng Dũng biên dịch
Nguồn: soundofhope (Lý Tĩnh Nhu)