Trung Quốc có hàng ngàn năm lịch sử và văn minh, cho đến ngày nay vẫn còn rất nhiều di tích văn hóa quý giá được chôn sâu dưới lòng đất, chờ người đến giải đáp. Bất cứ khi nào khai quật được di tích văn hóa, các nhà khảo cổ học có thể nghiên cứu các phương pháp mà người xưa đã sử dụng. Chúng ta có thể tìm hiểu về thói quen sinh hoạt, văn hóa của người xưa và khám phá thêm sự thật lịch sử, tuy nhiên, đôi khi việc khai quật được những di tích văn hóa quý giá luôn đến một cách bất ngờ. Khi hai cha con ở Hồ Nam đang xây nhà mới, họ vô tình đào phải một con “lợn”. Các chuyên gia đã bị sốc khi nhìn thấy nó: Đây là con duy nhất trên thế giới!
Năm 1981, có một người nông dân tên là Chu Quế Võ ở thị trấn Cửu Hoa, huyện Tương Đàm, tỉnh Hồ Nam, ông và con trai dự định xây một ngôi nhà mới, tuy nhiên khi họ đang phá bỏ ngôi nhà cũ thì bất ngờ một công nhân đang đào đất, đột nhiên đụng phải một tảng đá lớn, vậy nên mọi người hợp lực cùng nhau đào đất và phát hiện một con “lợn đồng”, mọi người tò mò một hồi.
Chu Quế Võ và con trai của ông nhanh chóng lấy “con lợn đồng” ra để làm sạch nó, “con lợn đồng” dần dần lộ ra hình dáng ban đầu, trên cơ thể con lợn có rất nhiều đường nét, những đường nét này có một phong cách cổ xưa độc đáo và nguyên thủy. Chu Quế Võ cảm thấy sự việc này không đơn giản, có lúc Chu Quế Võ và con trai không biết phải làm gì nên chỉ có thể để con lợn đồng ở nhà. Tuy nhiên, không lâu sau tin tức gia đình nhà Chu đào đồ cổ lên từ lòng đất đã lan truyền khắp vùng.
Không bao lâu, những người buôn bán di tích văn vật biết được tin này đã đến nhà họ Chu và muốn mua đồ cổ của ông, nhưng Chu Quế Võ từ chối! Chu Quế Võ nghĩ thầm, mặc dù không biết giá trị của món đồ này, nhưng giữ nó ở nhà cũng không phải là một phương án, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, Chu Quế Võ dẫn con trai đi tìm Cục Di tích Văn hóa địa phương. Khi các nhân viên liên quan của Cục Di tích Văn hóa nhìn thấy con lợn đồng, họ ngạc nhiên hỏi: Nó đến từ đâu? Sau khi có được địa điểm cụ thể, họ lập tức cử một đội chuyên gia khảo cổ đến nghiên cứu con lợn đồng.
Các chuyên gia đã xác định rằng “con lợn đồng” do Chu Quế Võ khai quật là một thanh đồng khí có từ thời nhà Thương, còn được gọi là “thỉ tôn” hay “trư tôn”, con lợn bằng đồng này là một chiếc hộp rỗng có nhiều dòng chữ nhỏ trên thân con lợn. Những lỗ nhỏ này có thể dùng để rót rượu và thường được sử dụng trong các hoạt động hiến tế quy mô lớn vào thời cổ đại để cầu xin thần linh phù hộ tại nhân gian.
Các chuyên gia còn nhận định thêm, con lợn đồng này là con duy nhất trên thế giới, vô giá và có giá trị di tích văn hóa rất cao. Các chuyên gia nói với Chu Quế Võ rằng con lợn đồng rất quý giá và không thể tự mình cất chứa được, nó phải được giao cho nhà nước, sau khi nghe điều này, Chu Quế Võ liên tục đồng ý và cuối cùng giao di tích văn hóa cho nhà nước. Ngày nay, con lợn đồng quý giá này đã trở thành báu vật quốc gia đẳng cấp thế giới về đồ đồng của Trung Quốc và hiện được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Hồ Nam.
Kỳ Mai biên dịch
Lý Đông Kỳ – aboluowang