Các nhà khoa học tìm hiểu về cách cây cối giao tiếp qua mạng lưới ‘Thế giới khác’ cổ đại

Cây cối giao tiếp với nhau sâu dưới lòng đất. Đây là một ý tưởng vẫn còn khá mới mẻ với  khoa học nhưng lại quen thuộc với tín ngưỡng cổ xưa.

• Chuyên gia về luân hồi chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu ‘tâm linh’ trong giới khoa học Mỹ
• Hiện vật 250.000 năm tuổi: Bằng chứng cuối cùng về công nghệ của ‘phi hành gia cổ đại’?
• Những bí ẩn của tần số 432Hz trong âm nhạc

Ngày nay, các nhà khoa học đang xác nhận rằng rừng hoạt động như một siêu sinh vật lớn. Bên dưới mặt đất, các xa lộ nấm kết nối các cây. Thông qua xa lộ này, những cây già nhất nuôi dưỡng cây non của chúng. Hơn nữa, các cây giao tiếp và hợp tác với các loài khác. Do đó, chúng có thể giúp đỡ lẫn nhau, trái ngược với ý tưởng về sự cạnh tranh ích kỷ.

Cây cối giao tiếp trên ‘The Wood-Wide Web’

Đúng, cây cối có thể giao tiếp với nhau, nhưng bằng cách nào?

Sau hàng triệu năm tiến hóa bắt đầu từ 600 triệu năm trước, nấm và thực vật đã hình thành mối quan hệ cộng sinh được gọi là  mycorrhiza. Đáng chú ý, từ này bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là nấm và rễ.

Cơ chế hoạt động như sau: Để đổi lấy đường và carbon từ cây, nấm cung cấp những thứ cây cần: khoáng chất, chất dinh dưỡng và mạng lưới liên lạc.

Tương tự như kết nối internet, mạng lưới mycorrhizal trải dài khắp khu rừng. Các sợi nấm gọi là sợi nấm tạo ra một xa lộ và hợp nhất với rễ cây. Sau đó, cây có thể gửi và nhận các mục như sau:

• nitơ
• đường
• cacbon
• phốt pho
• nước
• tín hiệu phòng thủ
• hóa chất
• hoocmon

Thật đáng kinh ngạc, một cây có thể kết nối với hàng trăm cây khác, gửi tín hiệu. Dọc theo các sợi, vi khuẩn và các vi sinh vật khác trao đổi chất dinh dưỡng với nấm và rễ cây.

• Thực vật cũng có cảm xúc

Bản đồ toàn cầu của mạng lưới cây

Vào năm 2019, các nhà khoa học đã bắt đầu lập bản đồ “mạng lưới gỗ” này  trên quy mô toàn cầu. Kể từ đó, nghiên cứu quốc tế đã tạo ra bản đồ toàn cầu đầu tiên về mạng lưới nấm rễ cộng sinh. Điều quan trọng là, đây có thể là mạng lưới xã hội quan trọng và cổ xưa nhất trên Trái đất.

Xem cách cây cối nói chuyện bí mật qua  It’s Okay To Be Smart

‘Cây mẹ’ bảo vệ rừng

Trong ba thập kỷ, nhà sinh thái học Suzanne Simard  từ Đại học British Columbia đã nghiên cứu cách cây cối nói chuyện. Sau nhiều lần thử nghiệm, bà đã biết được cách mạng lưới mà bà gọi là “thế giới bên kia” kết nối sự sống trong rừng.

Simard nói: “Đúng, cây là nền tảng của rừng, nhưng rừng còn hơn những gì bạn thấy”.

“Bạn thấy đấy, dưới lòng đất có một thế giới khác, một thế giới của những con đường sinh học vô hạn kết nối các cây và cho phép chúng giao tiếp, và cho phép khu rừng hoạt động như thể nó là một sinh vật duy nhất. Nó có thể nhắc nhở bạn về một loại trí thông minh.”

Vươn ra dọc theo mạng lưới, cây trung tâm, bà gọi là Cây mẹ có thể nuôi dưỡng những cây non đang phát triển. Khi những cây già chết đi, chúng có thể truyền lại chất dinh dưỡng, gen, thậm chí là một loại trí tuệ cho những cây khác. Do đó, bằng cách khai thác thế giới bên kia, cây có được những nguồn tài nguyên quý giá và hiểu biết sâu sắc về môi trường xung quanh.

Khả năng phục hồi của cộng đồng

Do đó, cây được kết nối có lợi thế và khả năng phục hồi riêng biệt. Tuy nhiên, nếu bạn cắt một cây ra khỏi mạng lưới, nó sẽ trở nên dễ bị tổn thương. Thông thường, chúng dễ mắc bệnh với tỷ lệ cao hơn nhiều.

Thật không may, các hoạt động như chặt phá rừng hoặc thay thế rừng bằng một loài duy nhất sẽ tàn phá hệ sinh thái phức tạp này. Đáng buồn thay, những cây không khai thác được mạng lưới cộng đồng dễ bị bệnh và sâu bọ tấn công. Do đó, việc thu hoạch trở nên không bền vững.

Trong bài thuyết trình tại TED, Simard lưu ý:

“…Cây cối biết nói. Thông qua các cuộc trò chuyện qua lại, [cây cối] tăng khả năng phục hồi của toàn bộ cộng đồng. Nó có thể nhắc nhở bạn về cộng đồng xã hội của chúng ta, và gia đình của chúng ta, ít nhất là một số gia đình,” Simard nói.

Xem Simard thảo luận về nghiên cứu của cô ấy qua TED

Niềm tin cổ xưa và cây cối

Ngày nay, các nhà khoa học có thể xác nhận rằng cây giao tiếp theo cách xã hội. Tuy nhiên, ý tưởng này không phải là mới. Ví dụ, trong nhiều thế kỷ, người bản địa ở Bờ biển Tây Bắc Thái Bình Dương, được gọi là Tsimshian, đã biết rằng sự sống trong rừng có mối liên hệ với nhau.

Sinh viên tốt nghiệp của Suzanne Simard, Sm’hayetsk Teresa Ryan, có nguồn gốc từ Tsimshian. Trong một bài viết gần đây trên tờ New York Times, Ryan đã giải thích cách nghiên cứu của Simard về mạng lưới nấm rễ cộng sinh tương tự như truyền thống của thổ dân. Tuy nhiên, những người định cư châu Âu đã nhanh chóng bác bỏ những ý tưởng này.

“Mọi thứ đều được kết nối, hoàn toàn là mọi thứ,” Ryan nói. “Có nhiều nhóm thổ dân sẽ kể cho bạn nghe những câu chuyện về cách tất cả các loài trong rừng được kết nối với nhau, và nhiều nhóm sẽ nói về các mạng lưới dưới lòng đất.”

Rừng Menominee

Ryan giải thích cách bộ tộc người Mỹ bản địa Menominee khai thác bền vững 230.000 mẫu Anh Rừng Menominee ở Wisconsin. Thay vì tập trung vào tiền bạc, họ tập trung vào sinh thái và được đền đáp xứng đáng.

“Người Menominee tin rằng tính bền vững có nghĩa là “suy nghĩ theo hướng toàn bộ hệ thống, với tất cả các mối liên hệ, hậu quả và vòng phản hồi của chúng”. Họ duy trì một nguồn cây trồng lớn, lâu đời và đa dạng, ưu tiên loại bỏ những cây kém chất lượng và ốm yếu hơn là những cây khỏe mạnh hơn và để cây già đi 200 năm hoặc hơn — vì vậy họ trở thành những người mà Simard có thể gọi là bà.”

Bằng cách duy trì sự phát triển của cây cũ, khu rừng vẫn tiếp tục có lợi nhuận, khỏe mạnh và rậm rạp cho đến ngày nay.

“Kể từ năm 1854, hơn 2,3 tỷ feet ván đã được khai thác — gần gấp đôi khối lượng của toàn bộ khu rừng — nhưng hiện nay có nhiều gỗ đứng hơn so với khi khai thác gỗ bắt đầu. “Với nhiều người, khu rừng của chúng ta có vẻ nguyên sơ và chưa bị động chạm,”  Menominee đã viết trong một báo cáo. “Trên thực tế, đây là một trong những khu rừng được quản lý chặt chẽ nhất ở Lake States.”

Sẽ thế nào nếu tất cả các khu rừng được quản lý bằng trí tuệ của các bộ lạc bản địa? Hãy tưởng tượng tiềm năng nếu rừng luôn bền vững thay vì bị khai thác để thu lợi nhuận ngắn hạn?

Một nước cộng hòa cổ đại

Khi chúng ta tìm hiểu thêm về mạng lưới rừng phức tạp, rõ ràng là chúng ta cần phải thay đổi cách đối xử với rừng.

Ferris Jabr viết: “Việc san phẳng một khu rừng nguyên sinh không chỉ là sự phá hủy những cây riêng lẻ tuyệt đẹp mà còn là sự sụp đổ của một nền cộng hòa cổ đại có giao ước giữa các loài về sự đáp trả và thỏa hiệp là điều cần thiết cho sự tồn tại của Trái đất như chúng ta đã biết”.

Ngày nay, Ngài David Attenborough và hàng ngàn nhà khoa học tin rằng cần phải có hành động khẩn cấp để chống lại cuộc khủng hoảng khí hậu. Rừng là thành phần cơ bản của quá trình phục hồi. Do đó, việc tái tạo thế giới hoang dã, khôi phục và quản lý rừng một cách khôn ngoan như những người quản lý là ưu tiên hàng đầu.

“Chúng ta đã lấy cây làm tài trợ và phá gần một nửa diện tích rừng trên hành tinh của chúng ta”, Attenborough nói. “May mắn thay, rừng có khả năng phục hồi phi thường”, ông giải thích.

Sau nhiều thế kỷ tàn phá cây cối, việc bảo tồn các khu rừng cổ đại là rất quan trọng. Attenborough kêu gọi các kỹ thuật canh tác tốt hơn và trồng nhiều rừng hơn như một phần của quá trình phục hồi toàn cầu thiết yếu. Đổi lại, con người sẽ có nhiều rừng tự nhiên hơn bao giờ hết, ổn định khí hậu và có được tất cả các nguồn tài nguyên mà chúng ta cần.

Cây sự sống

Trong các tín ngưỡng cổ xưa trên khắp thế giới, cây cối được coi là biểu tượng của sự kết nối và tôn thờ: Cây sự sống.

• Thực vật có cảm xúc hay trí nhớ không

“Cây cối luôn là biểu tượng của sự kết nối. Trong thần thoại Trung Mỹ, một  cây khổng lồ mọc ở trung tâm vũ trụ, vươn rễ vào thế giới ngầm và ôm trọn Trái Đất và thiên đường trong thân và cành của nó.

Vũ trụ học Bắc Âu có một cây tương tự gọi là Yggdrasil. Một vở kịch Noh nổi tiếng của Nhật Bản kể về những cây thông đã kết hôn được gắn kết vĩnh cửu mặc dù cách nhau một khoảng cách rất xa”, Ferris Jabr viết cho tờ Times  .

Ở Mesoamerica cổ đại, cây bông gòn là Cây Sự Sống, nơi thế giới ra đời. Rễ của nó ăn sâu vào thế giới ngầm trong khi cành cây chống đỡ bầu trời. Trong Kinh thánh, Vườn Địa đàng là nơi có Cây Sự Sống.

Thần thoại Ai Cập cũng đề cập đến Cây Ished, nơi các vị thần được sinh ra. Ở Assyria cổ đại, các nghệ sĩ thường chạm khắc một cái cây mà một số người cho rằng trông giống như DNA là trung tâm của các tác phẩm điêu khắc. Trong các tôn giáo trên thế giới, một cái cây huyền bí xuất hiện trong Kitô giáo, Hồi giáo, Ấn Độ giáo và Do Thái giáo.

Cây xanh đóng vai trò quan trọng đối với các nền văn hóa trên khắp thế giới ngay từ thuở sơ khai. Ngày nay, việc bảo vệ cây xanh và thế giới tự nhiên kết nối của chúng ta chưa bao giờ quan trọng đến thế.

Theo QNM/Ganjingworld