Học sinh nữ bị mắng “gỗ mục không thể đẽo” khéo léo đáp lại

Rất nhiều người trong chúng ta đã từng nghe giáo viên nói câu này trên lớp: “Gỗ mục không thể đẽo”, câu này do hiền nhân Khổng Tử nói ra, đã được truyền lại hàng ngàn năm và đã trở thành câu cửa miệng của các thầy cô giáo ngày nay.

Khổng Tử có 3.000 đệ tử, trong số rất nhiều học trò của Khổng Tử, có một học trò tên là Tể Dư, là người có tài biện bác, sôi nổi và thích đặt ra những câu hỏi hóc búa.

Một lần, Khổng Tử đang giảng bài, các học sinh phía dưới đều chăm chú nghe giảng, nhưng duy chỉ có một học sinh đang nằm ngáy o..o…, điều này khiến Khổng Tử có chút thất vọng và tức giận, liền nói ra một lời: “Hủ mộc bất khả điêu giã, phẩn thổ chi tường bất khả ô dã! vu Dư dữ hà tru?”. Tạm dịch: “Gỗ mục không thể đẽo. Tường xây bằng đất bẩn không thể sơn! Còn gì đáng trách cho một người như Tể Dư?”.

Khổng Tử nói điều này không phải vì ông nghĩ học trò Tể Dư của mình là vô vọng không có thuốc chữa, mà là chỉ tiếc rèn sắt không thành thép, hy vọng có thể đánh thức học trò Tể Dư của mình.

Thực ra, sau khi Khổng Tử nói câu này, còn nói thêm một câu khác: “Thủy ngô vu nhân dã, thích kỳ ngôn nhi tín kỳ hành, kim ngô vu nhân dã, thính kỳ ngôn nhi quan kỳ hành. Vu Dư dữ cải thị”. Tạm dịch: “Lúc đầu, khi ta đối xử với mọi người, ta tin vào hành động của họ sau khi nghe những gì họ nói. Bây giờ, khi ta đối xử với mọi người, ta lắng nghe những gì họ nói nhưng vẫn quan sát hành vi của họ. Điều này đã thay đổi vì sự cố của Tể Dư.”

Khổng Tử mắng Tể Dư rằng: “Hủ mộc bất khả điêu giã, phẩn thổ chi tường bất khả ô dã!”. Nó đã trở thành chính thánh danh ngôn và cũng trở thành câu cửa miệng của các thầy cô sau này. Tuy nhiên, trong câu danh ngôn này, có thầy nói là “bù đắp”, và cũng có thầy nói là “để trừng phạt”.

“Gỗ mục không thể đẽo”? Có thể trồng nấm

Nhưng điều tôi không ngờ tới là thời thế đã thay đổi, có giáo viên dùng câu “gỗ mục không thể đẽo” để đưa ra “sự bù đắp” đầy đau đớn, còn có giáo viên lại đưa ra những “câu chỉ trích đặc sắc”.

Một giáo viên đứng lớp tại một trường tiểu học ở Bình Đông, Đài Loan từ lâu đã công khai gọi một nam học sinh ở lớp dạy học là “bộ ba ngu ngốc”, “gỗ mục không thể đẽo” và còn chỉ trích nam học sinh này trước mặt các bạn cùng lớp. Tiểu Minh không thể chịu đựng được việc bị giáo viên bắt nạt bằng lời nói trong thời gian dài và cảm xúc không ổn định. Cha mẹ cậu thậm chí còn đưa cậu đến khoa tâm lý trẻ em để điều trị. Gần hai năm sau vụ việc, cô giáo vẫn bị kiện đòi 2 triệu Đài tệ. Chi nhánh Giáo dục Đại học Cao Hùng cho rằng việc giáo viên chỉ trích Tiểu Minh không phù hợp đã khiến các bạn cùng lớp có cái nhìn tiêu cực về cậu, gây ra tổn thương tâm lý không thể xóa nhòa cho Tiểu Minh và giáo viên phải đền bù cho Tiểu Minh 200.000 Đài tệ.

Chuyện cũng xảy ra ở Đài Loan, một giáo viên dạy tiếng Trung của trường luyện thi nói với một nữ sinh trước lớp rằng: “Gỗ mục không thể đẽo!” Nữ sinh bị mắng lúc này không hề cảm thấy buồn mà còn đáp lại một cách lạc quan và tích cực. “Vậy, có thể dùng trồng nấm ạ!”

Kỳ Mai biên dịch
Tiểu Phàm – secretchina