Quan đại thần hỏi Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân”, nếu chị dâu rơi xuống sông, tôi có thể dùng tay cứu không?”
Trong các bộ phim cổ trang hiện đại, người ta thường nghe thấy câu “nam nữ thụ thụ bất thân”. Nói ra thì câu này xuất phát từ một cuộc tranh luận. Đối phương trong cuộc tranh luận là Thuần Vu Khôn, một vị đại thần nước Tề, và Mạnh Tử, một nhà hiền triết của nước Trâu (tên quốc gia thời Chu, nay ở vùng huyện Trâu, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc).
Thuần Vu Khôn trong thời kỳ chiến quốc là một đại thần rất nổi tiếng của nước Tề. Ông có tài hùng biện, hóm hỉnh và hài hước. Thuần Vu Khôn thường đại diện cho Tề quốc đi sứ các nước. Trong các dịp ngoại giao, ông không bao giờ khiến Tề quốc phải hổ thẹn, bản thân ông cũng không bao giờ bị khuất nhục.
Mạnh Tử là đại biểu xuất sắc của Nho giáo thời Chiến Quốc, thời kỳ nở rộ các nhà tư tưởng lớn với các trường phái như Pháp gia, Du thuyết, Nho gia, Mặc gia… (thời kỳ bách gia tranh minh). Trong hoàn cảnh lịch sử đó, Mạnh Tử phát triển thêm tư tưởng của Khổng Tử với chủ trương dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh, ông cũng là người đưa ra thuyết tính thiện của con người rằng con người sinh ra đã là thiện rồi nhân chi sơ bản tính thiện.
Ông tin rằng một sự thật không thể chối cãi là bản chất con người là hướng thiện, giống như nước chảy xuôi dòng. Ý tưởng của ông có ảnh hưởng lớn đến các thế hệ sau. Trong “Tam tự kinh điển”, câu nói đầu tiên là “Nhân chi sơ, tính bản thiện” đã trở thành quan niệm chính thống của Nho Gia.
Để có cuộc sống bình an và hút nhiều tài lộc, hãy tham khảo các vật phẩm phong thủy thủ công của Hòn Ngọc nhé!
Lẵng Tài Lộc Buôn May Bán Đắt
Giá gốc là: 6.000.000 VND.5.000.000 VNDGiá hiện tại là: 5.000.000 VND.
Tháp Tỏi Ngũ Hạt Hút Tài Lộc
Giá gốc là: 8.000.000 VND.5.168.000 VNDGiá hiện tại là: 5.168.000 VND.
Vòng Tỏi May Mắn Chiêu Tài Hút Lộc
Giá gốc là: 990.000 VND.680.000 VNDGiá hiện tại là: 680.000 VND.
Hai bậc thầy tư tưởng của thời đại này, một người sống trong triều đình, nắm giữ thực quyền, phò tá quân vương bằng lời nói và trí tuệ; Một người noi gương Khổng Tử đi khắp thiên hạ, chu du liệt quốc, tuyên dương đức trì, nền chính trị nhân từ dữ vương đạo.
Một lần, Thuần Vu Khôn hỏi Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân có phải là lễ tiết không?” Mạnh Tử khẳng định trả lời: “Đương nhiên là lễ rồi”.
Thuần Vu Khôn hỏi ngược lại: “Nếu chị dâu tôi rơi xuống nước, với tư cách là em chồng, tôi có nên đưa tay ra giúp chị ấy không?”.
Mạnh Tử nói: “Chị dâu rơi xuống nước, nếu em chồng không ra cứu thì đó là kẻ lang sói.Giữa nam và nữ không nên trực tiếp trao và nhận vật phẩm bằng tay là lễ nghi, nếu chẳng may chị dâu rơi xuống sông thì hãy dùng tay để cứu. Bởi vì giải cứu là một biện pháp khẩn cấp, cần biết rằng trong tình huống đó tính mạng con người đang bị đe dọa!”.
Trong “Lễ Ký” có yêu cầu rất cụ thể về sự khác biệt giữa nam và nữ, nam nữ không được ngủ chung, ăn chung, không được ngồi chung, dùng chung mắc áo, dùng chung đồ dùng vệ sinh. Giữa nam và nữ trưởng thành, việc cho và nhận đồ không thể có sự tiếp xúc thân mật bằng chân tay.
Khi nói đến những vấn đề lớn liên quan đến tính mạng con người, chẳng hạn như vụ chị dâu chết đuối được đề cập trong cuộc tranh luận, và người thân đang gặp nguy hiểm, thì nên ra tay cứu họ.
Vì vậy Thuần Vu Khôn tiếp tục hỏi: “Khi ngày nay thiên hạ bách tính đang chìm trong dòng nước dữ của bạo quyền, vậy tại sao ông không đứng ra cứu vãn?”
Mạnh Tử mỉm cười trả lời: “Để cứu dân chúng bị mắc kẹt trong bạo quyền ngươi phải dùng đạo lý về nhân nghĩa để cảm hóa quân vương mà cứu giúp dân chúng. Nếu chị dâu của ngươi bị chết đuối, người hoàn toàn có thể gạt phép xã giao sang một bên và ra tay cứu giúp”.
Từ điển tích này, sách Lễ Ký có bổ sung thêm câu nói của Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân, lễ dã; Tẩu nịch, viện chi dĩ thủ giả, quyền dã”. Ý rằng: Nam nữ không được gần gũi với nhau đó là lễ, chị dâu chị đuối nước em chồng ra tay cứu giúp đó là quyền.
Kết luận của cuộc tranh luận này là mọi thứ trên thế gian này đều linh hoạt và không có gì là tuyệt đối. Việc gì cũng có ưu tiên, tùy hoàn cảnh cụ thể mà xử lý tình huống cho phù hợp, quá cứng nhắc hoặc bảo thủ sẽ có thể làm hại người khác.
Đăng Dũng biên dịch
Nguồn: soundofhope (Văn Tư Mẫn)