Tử Xuân quyết tâm lập lời thề, cho dù mất mạng cũng không nói lời nào. Đêm xuống, đầu tiên là có quan binh, hổ sói, rắn độc lao tới, một lát sau là tan biến. Sau đó, mưa lớn ầm ầm, sấm sét đùng đùng…
Đỗ Tử Xuân 3 lần được cụ già tặng tiền tài
Đỗ Tử Xuân là người sống vào thời Tùy Văn Đế, từ nhỏ đã vất vả khổ cực, gia cảnh bần hàn, nhưng anh lại một người có tâm khí cao ngạo, muốn làm lợi ích cho tất cả người nghèo khổ trong thiên hạ. Anh thích uống rượu và du ngoạn, nên chẳng mấy chốc gia sản đã tiêu tán hết. Anh đến nhà thân bằng cố hữu, thì đều bị từ chối.
Khi đó vừa bước vào mùa đông, quần áo ấm không có, bụng thì đói, anh đi lang thang trên các con phố và ngõ ngách, dường như không biết mình đi đâu về đâu. Vẻ mặt đầy vẻ khổ sở vì đói và rét, anh đến cửa Tây của chợ Đông thở ngắn than dài.
Có một cụ già hỏi anh: “Người quân tử sao lại than thở?”
Đỗ Tử Xuân bày tỏ tâm chí, than thói đời nóng lạnh. Ông lão biết rõ chí hướng của anh, nên đã tặng anh 300 vạn tiền, rồi ra đi mà không cho anh biết họ tên mình là gì.
Ở thành Trường An, một gia đình bình thường thì tiêu dùng một năm cũng không quá 3 vạn tiền. Có được khoản tiền lớn này, Đỗ Tử Xuân bỗng chốc trở nên giàu có, tự cảm thấy rằng, đủ cho anh hưởng thụ cả cuộc đời. Ngày ngày anh thưởng thức đàn hát ca múa, đi săn bằng chó hoặc chim ưng, thỏa thích vui chơi du ngoạn. Rất nhanh chóng, chỉ trong vòng 2 năm, từ đi xe đổi sang cưỡi ngựa, từ cưỡi ngựa chuyển sang cưỡi lừa, rồi từ cưỡi lừa đến đi bộ, cuối cùng trở lại nghèo khổ trắng tay như xưa.
Anh muốn cố gắng nỗ lực nhưng không biết làm thế nào. Anh lại đến cửa Tây than thở, và lại gặp ông lão đó. Ông lão nắm tay anh và nói: “Người quân tử lại rơi vào cảnh như thế này, thì quả cũng là một việc kỳ lạ. Ta sẽ lại giúp con”.
Thế là ông lão lại tặng anh 1000 vạn tiền.
Ban đầu sau khi lại có được món tiền lớn này, Đỗ Tử Xuân lập chí sửa chữa hết những lỗi lầm trước đây, nhưng sau một thời gian dài, thì những tật cũ lại dần nảy sinh. Anh lại mặc sức du sơn ngoạn thủy, hưởng lạc như xưa. Bốn năm sau, 1000 vạn tiền đã tiêu hết sạch, và anh lại bần cùng như cũ.
Khi lại lần nữa gặp ông lão đó, thì anh xấu hổ quá che mặt. Ông lão nắm lấy tay áo anh và nói: “Ta lại giúp con lần nữa, tặng con 3000 vạn tiền, nếu con vẫn không thay đổi tính tình, thế thì có nghĩa là cố tật của con đã ăn sâu vào xương tủy rồi, dẫu Biển Thước tái sinh cũng không thể chữa cho con được nữa”.
Tử Xuân rơi lệ nói: “Con sau khi rơi vào bước đường này, thân bằng cố hữu không có một người nào giúp con, mà cụ lại giúp con những 3 lần. Con làm thế nào mới báo đáp ân đức của cụ đây?”
Và anh lại nói tiếp: “Con có 3000 vạn tiền này, con sẽ thực hiện chí hướng của con là trợ giúp tất cả những người nghèo khổ trong thiên hạ, trợ giúp cuộc sống của những cô nhi quả phụ, tài trợ cho những thư sinh nghèo khổ. Làm xong những việc này, con sẽ đến để báo đáp đại ân của cụ, để tùy cụ sai bảo”.
Cụ già nói: “Đó chính là tâm nguyện của ta. Làm xong những việc này, 3 năm sau, vào Tết Trung nguyên ngày 15 tháng 7 (âm lịch), cậu hãy đến đền Lão Quân ở núi Hoa Sơn, và gặp ta ở dưới gốc hai cây hòe nhé”.
Giữ lời hứa lên núi giúp Đạo sĩ luyện đan
Lần này, Đỗ Tử Xuân không còn vung phí tiền bạc nữa, anh xây dựng vài thôn trang, trong thôn trang có nghĩa điền (ruộng miễn phí), nghĩa học (học miễn phí), nghĩa trủng (mộ dành để an táng miễn phí người nghèo không đủ tiền an táng). Bất kể là người cô quả già yếu, người cần dưỡng dục, cần đi học, cần an táng… anh đều dốc sức giúp đỡ. Những người nhận được ân huệ đều cảm phục ân đức của anh.
Sau 3 năm, đúng hẹn, Đỗ Tử Xuân đến đền Lão Quân trên đình Vân Đài, núi Hoa Sơn, thấy ông lão ăn vận trang phục Đạo sĩ, đầu đội mũ gắn châu báu, mặc Đạo bào màu mây ngũ sắc, nơi ông cư trú có mây tía và Tiên hạc bay lượn, trên đại đường ở giữa có lò đan 9 thước, trong lò có ngọn lửa màu tía, sức nóng tỏa xung quanh, trước đại đường có chiếc vò lớn 7 thước, bên trong chứa đầy nước sạch.
Lúc chập choạng tối, mặt trời xuống núi, Đạo sĩ trải một tấm da hổ trước sảnh đường, bảo Tử Xuân ngồi lên, và nói với anh rằng: “Chỉ cần ngồi đến khi trời sáng là được, nhưng những gì trông thấy đều là hư ảo, dù nó hung hiểm, khổ cực thế nào, đều phải nhẫn nại, không được sợ hãi, không được nói năng, tuyệt đối sẽ không thực sự làm hại con”.
Nói xong, Đạo sĩ tự đi luyện đan, và lại quay đầu lại căn dặn anh, nhất định phải ghi nhớ kỹ những lời của ông, và không được nói dẫu chỉ một lời.
Tử Xuân quyết tâm lập lời thề, cho dù mất mạng cũng không nói lời nào. Đêm xuống, đầu tiên là có quan binh, hổ sói, rắn độc lao tới, một lát sau là tan biến. Sau đó, mưa lớn ầm ầm, sấm sét đùng đùng, nước dâng lên đầy trước sảnh đường, sét đánh vào những ngọn cây trước điện đường, chỉ cách anh trong gang tấc, chớp lòe sét nổ khiến người ta không trông thấy sự vật, tiếng sét đinh tai nhức óc khiến người ta như điếc, dường như sấm sét sắp đánh đổ cả núi Hoa Sơn. Tử Xuân thần sắc không đổi, mưa to gió lớn, sấm sét bỗng tan biến.
Một bầy ác quỷ bắt vợ của Tử Xuân đem đến, và đánh cô rất tàn nhẫn. Bọn quỷ nói với anh rằng: “Anh hãy nói rõ mọi chuyện thì sẽ thả vợ anh ra”.
Cô vợ máu me khắp người, thảm thiết gọi Tử Xuân cầu cứu, vừa cầu xin vừa mắng chửi. Tử Xuân không nói, bọn ác quỷ liền giết chết Tử Xuân.
Quỷ đầu trâu mặt ngựa bắt hồn phách Tử Xuân đưa xuống địa ngục, chúng bắt anh phải trải qua các cực hình như núi dao, biển lửa, đá đè, lửa nướng… Tử Xuân ghi nhớ lời căn dặn của Đạo sĩ, ngay cả tiếng rên rỉ anh cũng không phát ra.
Sau khi chịu tội xong, anh bị phạt đầu thai thành nữ nhân, sinh ra đã nhiều bệnh tật, từ nhỏ đã phải uống thuốc quanh năm, nhưng Tử Xuân cũng không nói một lời nào. Đến khi gả cho người ta, vợ chồng yêu thương, sinh con thông minh khả ái, hai vợ chồng vô cùng vui mừng.
Một ngày nọ, người chồng bế con đi chơi, nô đùa các kiểu, nhưng Tử Xuân cũng không nói không cười. Người chồng nổi giận, cho rằng cô vợ khinh thường mình, liền quật đứa trẻ xuống tảng đá trước nhà, máu bắn tóe ra vài thước. Tử Xuân do lòng yêu con, thương xót con, nên quên mất lời căn dặn của Đạo sĩ, vì vậy đã lỡ lời.
Chỉ nghe “đùng” một tiếng nổ lớn, Tử Xuân vẫn ngồi trước phòng luyện đan như cũ, đã là canh 5 rồi. Chỉ thấy trong lò đan bốc lên khí tía hừng hực, ngọn lửa phun ra tứ phía, nhà cửa đều bị thiêu hủy hết.
Đạo sĩ nói: “Trong tâm của con đã không còn ‘hỉ nộ ai cụ ố dục’ rồi, duy nhất còn ‘ái’ là con vẫn chưa quên. Luyện đan nếu thành công thì con cũng có thể thành Tiên. Tư chất Tiên quá khó có được. Đan dược của ta có thể luyện lại, nhưng con vẫn phải tiếp tục luân hồi trong nhân gian”.
Hạ sơn dốc tâm tu Đạo, lại lần nữa tầm sư
Sau khi trở về nhà, Tử Xuân vô cùng hổ thẹn vì đã phụ sự phó thác của cụ già, cái tâm tu luyện của anh vẫn chưa hết, ngày ngày tu Đạo không trễ nải, ngưng thần tụ tư, gột rửa cái tâm, lòng không còn tạp niệm. Cứ như thế 3 năm, anh quyết ý lại một lần nữa đi tìm cụ già, lập lời thề rằng, không tìm được thì thà chết bên ngoài chứ nhất định không trở về.
Vợ anh nói: “Ông lão đã mấy lần cho chàng nhiều tiền bạc như thế, nhất định đó là Thần Tiên điểm hóa chàng, chàng chớ lại lần nữa để lỡ mất cơ duyên”.
Tử Xuân lại đến đền Lão Quân trên đình Vân Đài núi Hoa Sơn. Trước đền, tùng bách xanh tốt um tùm hơn, nhưng không có bóng người. Tử Xuân than thở: “Mệnh của ta chú định là không thể thành Tiên sao? Sư phụ cũng không đến điểm hóa ta nữa rồi, nhưng ta đã lập lời thề tìm sư phụ, sao có thể xuống núi trở về được. Dẫu ta có chết ở nơi này, thì ta cũng không từ bỏ”.
Thế là Tử Xuân sống trong ngôi đền, bện cỏ làm y phục, hái trái cây ăn, quyết tâm từ bỏ hết thảy mọi thứ thế tục. Ngày ngày anh lễ bái tượng Lão Quân, tĩnh tâm tu luyện, cứ thế lại trải qua 3 năm.
Một ngày nọ, anh cầu nguyện trước tượng Lão Quân: “Đệ tử Đỗ Tử Xuân, là ngu dân phàm phu ở hạ giới, xưa kia chạy theo danh lợi, say mê đàn hát nữ sắc, may mắn được sư phụ từ bi thương xót, chỉ dẫn Đại Đạo cho con. Đáng tiếc là đệ tử tu tâm vẫn chưa tu hết, để lỡ mất cơ duyên. Nay con đã dốc tâm 3 năm, thành tâm không thay đổi, dưỡng tính tu chân, thanh tĩnh vô vi, chỉ mong muốn sớm khởi Đạo duyên, Tiên sư lại giáng lâm, để được thoát khỏi bể khổ, siêu thoát phàm thế”.
Trong khi đang cầu nguyện thì Tử Xuân bỗng nghe có tiếng nói: “Bậc quân tử, ngươi quả là rất thành thật”.
Ngẩng đầu lên, Tử Xuân thấy đúng là ông lão đó. Anh vừa kinh ngạc vừa vui mừng, mừng quá khóc khấu đầu và nói: “Sư phụ, đệ tử đã chờ đợi ở đây 3 năm, vẫn chưa gặp được sư phụ”.
Ông lão cười và nói: “Ba năm qua, ta với con sớm tối chẳng rời, sao lại nói là chưa gặp?”
Nói rồi, ông lão tiếp lời: “Con hãy nhìn xem tượng Thần và ta có gì khác biệt?”
Tử Xuân nhìn kỹ, gương mặt của tượng Thần hoàn toàn không khác với ông lão, lúc đó anh mới biết, thì ra Thái Thượng Lão Quân vẫn luôn điểm hóa cho mình, liền phủ phục bái lạy.
Lão Quân cười và nói: “Ta vì sợ con trầm mê nhân thế lâu ngày, căn trần không dứt, do đó đã mượn thất tình thế gian để ma luyện con. Giờ đây, tâm của con đã thanh tịnh, Tiên duyên đã thành. Ta nhớ thời nhà Hán, Hoài Tây Vương Lưu An yêu thích Thần Tiên, cảm động khiến Bát Công hạ giới, cùng ông ấy tu hợp đan dược. Ngày luyện thành, cả nhà phi thăng. Tức là con đã thành Tiên, lẽ nào thê tử lại không đắc Đạo? Ta có 3 viên Thần đan, tặng cho con, có thể giữ lại 1 viên, đem về cho vợ con uống, để cho cô ấy không phải đọa chốn hồng trần, sớm ngày đăng phủ tía. Ngày phi thăng, tự đã có an bài ngày giờ tốt”.
Tu tâm đã thành, bạch nhật phi thăng
Tử Xuân lại bái lạy, nhận Thần đan, rồi lại bẩm với Lão Quân rằng: “Khi con bần cùng, tìm đến họ hàng thân thích ở Trường An, không có một ai thương xót con. Ngày nay, đệ tử muốn cùng thê tử là Vi thị lại đến Trường An, sửa ngôi nhà của tổ tiên ở phía nam thành Trường Anh thành đền Thái Thượng, trong đền đúc tượng vàng toàn thân cao một trượng 6 thước để thờ cúng hương hỏa. Tập trung họ hàng thân quyến, dạy bảo một phen, cũng là để phá vỡ quan niệm của họ. Không biết sư phụ có thể cho phép đệ tử làm như vậy không?”
Lão Quân khen rằng: “Rất tốt! Con đã có cái tâm này, đợi đến ngày đúc tượng xong, ta sẽ hiển thị thần thông, đưa con thăng thiên”.
Vi thị, thê tử của Đỗ Tử Quân, từ ngày chồng ra đi, cũng một lòng tu Đạo, đem hết của cải trong gia đình đi bố thí, và chỉ ở trong một Đạo quán của nữ Đạo sĩ, trai giới. Bỗng một ngày, Tử Xuân trở về, lấy Thần đan mà Lão Quân tặng ra, đưa cho Vi thị uống.
Hai người cùng nhau đến Trường An tìm đến các gia đình thân quyến trước đây để hóa duyên, nói rằng sẽ sửa ngôi nhà của tổ tiên ở phía nam thành Trường An, trở thành đền Thái Thượng Lão Quân, muốn cùng mọi người quyên góp 10 vạn lượng vàng, cùng kết thiện duyên, đúc tượng vàng toàn thân cao 1 trượng 6 thước. Nhưng họ hàng thân quyến đều cho rằng, họ không đúc nổi tượng vàng, nên không để ý đến họ. Vợ chồng Tử Xuân cười rồi rời đi.
Nào ngờ, nửa tháng sau, Đỗ Tử Xuân lại đến nhà họ hàng thân quyến đưa giấy mời, nói là tượng Lão Quân đã đúc xong, dự tính hôm sau sẽ thỉnh tượng thăng tọa, hiện trường có chuẩn bị cỗ chay, mời họ hàng thân quyến cùng đến xem sự kiện thù thắng.
Mọi người đều rất kinh ngạc. Hơn nữa còn nghe nói, họ hàng thân quyến và quan lại người dân toàn thành Trường An, đều nhận được giấy mời do đích thân Tử Xuân đến mời trong cùng một ngày, cũng không biết ông có bao nhiêu phân thân.
Ngày hôm sau, chỉ thấy phía nam thành Trường An là một biển người. Người toàn thành đều đến tùy hỉ. Nhà cửa tổ tiên của Tử Xuân đều đã được cải tạo rồi, phía trên viết mấy chữ vàng lớn “Thái Thượng Hành Cung”. Trên điện là tượng Thần đúc bằng vàng cao 1 trượng 6 thước, trang nghiêm vô tỉ.
Trong khi họ hàng thân quyến còn đang kinh ngạc, thì bỗng nhiên thấy trên đỉnh tượng vàng phát ra một luồng Thần quang, hóa thành 3 chòm mây trắng. Trên chòm mây ở giữa là Lão Quân đang ngồi, bên trái là Đỗ Tử Xuân và bên phải là Vị thị cũng đang ngồi. Từ chính điện bay ra, rồi bay lên không trung. Chỉ thấy Đỗ Tử Xuân giơ tay từ biệt mọi người, tiếng Tiên nhạc nổi lên giữa hư không, cờ tiết đi trước dẫn đường, phướn lọng đi sau hộ tống. Quan lại người dân toàn thành ai nấy đều chắp tay nhìn lên không trung đảnh lễ, mắt dõi theo họ đang dần dần bay lên trời cao rồi biến mất.
Nguồn tư liệu: “Huyền quái lục”, “Tỉnh thế hằng ngôn”
Nguồn: ntdvn (Trung Hòa biên dịch)