Trẻ con bị mắng nhưng không oán giận cha mẹ, vậy chúng suy nghĩ gì? Phân tích của chuyên gia khiến phụ huynh bật khóc

Ông bà ta có câu: “Thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi”. Hàm nghĩa câu này rất sâu sắc và có nhiều tầng nhận thức. Nhưng những người làm cha mẹ nếu không có tư duy đúng đắn sẽ dễ dẫn đến hậu quả: một thế hệ cha mẹ “thích” đánh con cái.

Hôm nay khi trở về từ chỗ làm, tôi thấy bé Khai Tâm bị ba mắng vì ham chơi la cà, không chịu làm bài tập. Nhưng sau bữa tối, Khai Tâm lại lặng lẽ ngồi cạnh ba đọc sách, như thể cậu ấy chưa từng bị mắng vậy.

Trên thực tế, có rất nhiều nữ minh tinh chia sẻ rằng, họ thường hay quát mắng con mình trong vô thức. Nữ diễn viên Đào Hồng đã từng nói điều này với công chúng.

Khi con gái làm đổ sữa, cô đã tức giận hét lên: “Con làm sao vậy hả?”. Bé gái bị mắng lập tức khựng lại, vẻ sợ hãi lộ rõ trong ánh mắt đến mức nín lặng không dám khóc. Nhưng chỉ chốc lát sau, cô bé đã bẽn lẽn đến ôm Đào Hồng như chưa hề có gì xảy ra.

Trong hành trình làm cha mẹ, những câu chuyện tương tự như trên có rất nhiều, hầu hết ai cũng từng vấp phải khiến chúng ta thấy rõ một vấn đề. Khi các con không vâng lời, dù ba mẹ có quát mắng đến thế nào thì cuối cùng con vẫn không ghét ba mẹ, vẫn ôm chầm lấy và nói giọng nũng nịu của con trẻ.

Nói ra vấn đề này, hẳn tư tưởng của người lớn sẽ thấy khó lý giải. “Là thật vậy sao?”, ” Vì sao các con không ghét cha mẹ?”, “Các con bị mắng mà không chút hậm hực sao?”.

Câu trả lời là…Có. Nhưng những lý do kể ra dưới dây có thể sẽ chạm đến trái tim của các bậc sinh thành, khiến họ phải bật khóc.

Các con không ôm hận, vì tình cảm của các con thuần khiết hơn tình cảm của ba mẹ

Ba mẹ thường nói: “Tình yêu thương con cái là vô điều kiện”. Nhưng xét ở một góc độ khác thì cũng không hoàn toàn đúng. Đại đa số ba mẹ phải có “điều kiện” mới yêu thương con.

Ví dụ: “Con phải ngoan thì ba mẹ mới thương”, “Con học phải học giỏi, phải tự lập thì ba mẹ mới yêu”.

Nhưng các con thì khác. Đối với chúng, ba mẹ là tất cả, là niềm tin duy nhất, là điểm tựa tinh thần. Vì ba mẹ là người sinh ra con, là người đầu tiên ôm con vào lòng để vỗ về âu yếm.

Các con không ôm hận vì các con sợ bị xa cách, sợ mất mát

Tâm lý của trẻ em trong quá trình khôn lớn rất cần cảm giác an toàn. Vì vậy, sau khi bị la mắng, các con thường liên tục đòi ôm. Thực chất, đó là biểu hiện của sự cầu xin ba mẹ cho con sự an toàn.

Khi bị trách phạt, trong lòng mỗi đứa trẻ đều rất nhiều nỗi sợ hãi. Các con sợ không được ba mẹ yêu thương nữa, sợ ba mẹ sẽ bỏ rơi mình. Vì thế, dù có thể trong tâm các con rất buồn và rất sợ, nhưng trong tiềm thức các con vẫn hướng về ba mẹ rất tự nhiên – những người mà các con tin tưởng và cảm thấy an toàn nhất.

Vì vậy, dù nói là các con không oán hận, nhưng không có nghĩa các con không có cảm xúc hay hoàn toàn vô tâm. Nhưng các con cần sự an toàn, nên dù bị mắng thế nào vẫn cố gắng yêu thương ba mẹ nhiều hơn nữa.

Mỗi lần ba mẹ mất bình tĩnh, quát tháo con mất kiểm soát thì cũng chính là đẩy con đến bờ vực của sự bất an.

Điều gì sẽ diễn ra trong tâm trí non nớt của các con lúc ấy?.

Nhiều bậc cha mẹ không biết rằng, tuy không nói ra nhưng trong lòng các con có thể đã bị tổn thương rất nghiêm trọng.

Một số bé sẽ cảm thấy sợ – sợ tiếp xúc, sợ nói chuyện, thậm chí sợ ở cùng ba mẹ. Nội tâm của các con sẽ tự chất vấn: “Ba mẹ la mắng mình nặng lời như vậy, chắc đã không thương mình nữa, ba mẹ không cần mình nữa sao?”.

Những bé bị la mắng vô cớ có thể trở nên tự ti, cảm thấy dù có cố gắng đến mấy cũng không làm được tích sự gì, vì thế ba mẹ mới không hài lòng.

Điều này sẽ dẫn đến việc các con trở nên rụt rè và không dám làm gì cả, ngay cả khi khó khăn cũng không đủ ý chí vượt qua, vì lỡ làm sai lại sẽ bị mắng.

Có một số trẻ thì trở nên nổi loạn. Chúng thấy ba mẹ hay quát tháo, lúc nào cũng không hài lòng về mình, chúng sẽ trở nên bất cần và không thèm làm gì nữa cả. Chúng bắt đầu chống đối ba mẹ trong tất cả mọi việc, việc gì cũng không hợp tác, chúng muốn dùng sự ngỗ ngược của mình để bày tỏ: “Ba mẹ muốn mắng con thì cứ mắng, con cũng không quan tâm đâu”.

Dù các con đang nghĩ gì và rơi vào trường hợp nào kể trên, tất cả đều là những cảm xúc vô cùng tiêu cực và nguy hại.

Thực tế, cảm xúc của cha mẹ chính là kẻ thù lớn nhất trong giáo dục con cái

Đối với các bậc cha mẹ, la mắng có thể đạt được kết quả tức thì. Các con sẽ trở nên ngoan ngoãn và tạm biết nghe lời. Nhưng cái giá phải trả rất to lớn, đó là làm tổn thương trái tim non nớt của trẻ.

La mắng con cái tuy chỉ trong phút chốc, nhưng sự tổn thương kéo theo vô cùng dai dẳng, thậm chí ảnh hưởng đến tâm tính của các con suốt cả cuộc đời. Đúng như Alfred Alder từng nói: “Đứa trẻ hạnh phúc sẽ dùng tuổi thơ để chữa lành mọi vết thương trong đời. Đứa trẻ bất hạnh sẽ dùng cả đời để hàn gắn những tổn thương của thời thơ ấu”.

Là cha mẹ, nếu bạn đã phạm sai lầm khi mắng con vô tội vạ. Hãy làm ngay những điều dưới đây

1. Hãy chân thành nhận lỗi với con

Nếu bạn chưa thể kiểm soát được việc la mắng con, hãy mở lòng với con và chân thành thừa nhận lỗi sai của mình.

“Ba mẹ la mắng con thiếu kiểm soát là vì ba mẹ chưa tốt và không có sự kiên nhẫn, đã vậy lại còn tin rằng mình làm vậy là muốn tốt cho con. Ba mẹ sai khi đem áp lực của cuộc sống trút lên con. Hãy thương và thông cảm cho ba mẹ nhé, ba mẹ không tìm được ai để nói ra tâm sự cả. Là ba mẹ không kiểm soát được cảm xúc của mình”.

Con sai thì ba mẹ phải dạy, con hư thì ba mẹ phải la. Nhưng việc quát mắng con vô tội vạ lại là chuyện hoàn toàn khác, đây chính là lỗi lầm của phụ huynh chứ không phải của các bé. Vì vậy, hãy nhận thức rõ ràng điều này.

2. Hãy chân thành xin lỗi con

Nếu bạn chưa thể kiểm soát được việc la mắng con, hãy chân thành xin lỗi con của mình.

Dù ba mẹ có la mắng con nặng lời đến đâu, thì trong mắt các con, ba mẹ vẫn là cả thế giới. Các con vẫn chan chứa kỳ vọng: ba mẹ sẽ yêu thương và nâng đỡ mình.

Vì vậy, khi nhận ra sai lầm, các bậc phụ huynh xin đừng do dự, hãy nói với con một câu chân thành: “Ba/mẹ xin lỗi”.

Câu nói ấy dù rất đơn giản thôi, nhưng chính là sự an ủi lớn nhất với những tâm hồn thơ dại. Chắc chắn các con sẽ không bao giờ nhớ đến những lúc ba mẹ trách mắng oan ức nữa, trái lại sẽ yêu thương ba mẹ hơn bất kì điều gì.

3. Hãy xua tan nỗi sợ hãi của các con

Nếu bạn đã biết mình sai, hãy trấn an nỗi lo sợ của con mình

Hãy dành cho bản thân một phút an tịnh, để tâm tư lắng xuống rồi nói với con: “Việc la mắng con, đó là lỗi của ba mẹ. Nhưng thật sự những gì ba mẹ suy nghĩ được khi ấy, là muốn con không phạm sai lầm và trừ bỏ tật xấu mà thôi. Hoàn toàn không có ý làm tổn thương con, càng không phải vì hết thương con đâu”.

Đó là những hành động thiết thực nhất để từng chút một xua tan sự sợ hãi, từng chút một tạo dựng lại sự tin tưởng và cảm giác an toàn cho các con.

4. Hãy đảm bảo cho các con về cảm giác an toàn

Nếu bạn biết mình sai, hãy cho con cảm nhận được sự an toàn.

Hãy thể hiện cho con biết rằng, những lần sau ba mẹ nhất định sẽ cố gắng kiềm chế cảm xúc tốt hơn, sẽ dùng lời nói an hoà để giải quyết khúc mắc với con thay vì nổi nóng vô cớ, sẽ tiết chế âm lượng giọng nói thay vì to tiếng làm con hoảng sợ.

Cuối cùng…

Với tư cách là một người làm trong lĩnh vực giáo dục trẻ, tôi muốn gửi một lời chân thành đến quý phụ huynh: chúng ta phải kiên nhẫn với trẻ trong quá trình nuôi con nên người. Nhưng làm một người cha, tôi vẫn hiểu rằng, dù mình có tốt đến đâu thì cũng sẽ có lúc cáu kỉnh với con cái, thậm chí là nổi giận và đánh bọn chúng.

Vì vậy, quý phụ huynh không được quên, sau cơn nóng giận thì cần làm gì với các con? Đó là điều quan trọng hơn cả.

Viên Minh biên dịch
Nguồn: Aboluowang