Trong bữa cơm tụ họp gia đình tối qua, tôi đã chứng kiến toàn bộ quá trình một đứa trẻ trở nên “tự ti”

Trong bữa cơm tụ họp của gia đình, tôi đã chứng kiến ​​toàn bộ quá trình một đứa trẻ trở nên “tự ti”

Tối qua, cũng là ngày Quốc tế Phụ nữ, đại gia đình chúng tôi đã tổ chức một bữa liên hoan. Lẽ ra đó phải là một buổi tụ họp vui vẻ của gia đình, nhưng tôi đã thấy một đứa trẻ dần trở nên “tự ti” và tâm trạng của tôi rất nặng nề.

1. Bối cảnh bữa cơm gia đình tái hiện sinh động quá trình đứa trẻ dần trở nên “tự ti”

Những buổi tụ họp gia đình như thế này đương nhiên sẽ có sự tham gia của con trẻ, và khi bọn trẻ đến, bữa tiệc trở nên náo nhiệt hơn rất nhiều. Bởi mục đích của mọi người khi tham gia bữa tiệc còn là để con cái của mình thể hiện tài năng và nhận được sự khen ngợi của mọi người, vậy nên trong lúc mọi người trò chuyện, đã có người đề xuất bọn trẻ “trổ tài” và mọi người nhiệt tình hưởng ứng.

Chị họ là người đầu tiên đề nghị con trai thể hiện, chị nói con trai mình học hip-hop và đã tham gia biểu diễn nhiều lần. Trong tiếng vỗ tay nồng nhiệt của mọi người, con trai chị đã cho chúng tôi xem một màn biểu diễn hip-hop sôi động, rồi lần lượt các em khác bước lên “so tài”, không gian trở nên náo nhiệt, không ngớt những lời tán dương và khen ngợi.

Nhưng tôi chợt nhận thấy, Mỹ Mỹ, con gái nhỏ của dì hai, im lặng và cúi đầu, như thể cô bé không muốn mọi người nhìn thấy mình. Ngay lúc đó, bác cả gọi lớn: “Mỹ Mỹ, đến biểu diễn đi!” Khuôn mặt của Mỹ Mỹ đột nhiên đỏ bừng, cô bé im lặng, có vẻ lảng tránh và bối rối. Lúc này, dì hai lạnh lùng nhìn cô bé và nói với mọi người: “Con bé này, cái gì cũng không biết, từ nhỏ đã ngu ngốc, chỉ biết ăn. Thôi, đừng kêu nó biểu diễn, để khỏi làm mọi người mất vui. Nào, mọi người lại đây ăn tối đi.”

Dì hai nói xong, nước mắt của Mỹ Mỹ lập tức rơi xuống, mọi người đều cảm thấy lời dì hai nói có chút nặng nề, tôi vội vàng chạy tới an ủi cô bé: “Ai nói Tiểu Mỹ của chúng ta không được, mình thông minh mà, chỉ cần chăm chỉ học tập, nhất định sẽ học tốt, đúng không?” Nhưng những lời cô bé nói sau đó khiến tim tôi nặng trĩu như bị chặn đá: “Cháu thực sự không giỏi. Mẹ luôn nói cháu đần độn. Cháu trượt mọi bài thi. Cháu quá ngu.”

2. Cha mẹ là người thầy đầu tiên của con trẻ

Hành động và lời nói của cha mẹ thường ảnh hưởng đến cảm xúc và lòng tự trọng của con trẻ. Nếu cha mẹ cư xử không đúng mực hoặc bộc lộ cảm xúc tiêu cực, hay dùng những lời chỉ trích khi giáo dục con cái, thì kiểu dạy dỗ này rất có thể sẽ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ.

Nếu một đứa trẻ cảm thấy lòng tự trọng thấp và thiếu tự tin từ khi còn nhỏ, nó sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc giao tiếp và tương tác với bạn bè thầy cô ở trường. Đương nhiên, nó cũng ảnh hưởng lớn đến sự trưởng thành và phát triển của trẻ trong tương lai.

Trong quá trình trưởng thành, trẻ không chỉ cần học ở trường mà quan trọng hơn là cần sự hướng dẫn, làm gương của cha mẹ. Giáo sư Lý Môi Cẩn từng nói: “Tính cách quyết định vận mệnh hơn là khả năng.” Nếu cha mẹ có thể hướng dẫn con đúng cách, giúp con hình thành tính cách tự tin, lạc quan thì con cái lớn lên sẽ khỏe mạnh và cân bằng hơn, tính cách tốt cũng giúp con phát triển sự nghiệp trong tương lai và hạnh phúc trong cuộc sống.

3. Cha mẹ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ sẽ dễ khiến trẻ tự ti

• Tổn thương của lời nói

Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều bậc cha mẹ sẽ vô tình đưa ra những nhận xét không phù hợp; hoặc khi cảm xúc không kiểm soát được, một số nhận xét của cha mẹ có thể khiến con cái cảm thấy sự tồn tại của mình bị phủ nhận. Chẳng hạn như: “Sao mày ngu thế?” Những lời nói tiêu cực, coi thường kiểu như vậy của cha mẹ sẽ khiến trẻ cảm thấy mình không giỏi bằng người khác, cha mẹ không thương mình, mình vô dụng…Lâu dần, nó sẽ ảnh hưởng đến lòng tự tôn và sự tự tin của đứa trẻ.

• Tổn thương của hành vi

Một số hành vi không phù hợp của cha mẹ cũng có thể gây ra những tổn thương vô hình đối với lòng tự trọng của trẻ. Ví dụ, nếu trẻ gặp phải một số điều đáng xấu hổ ở nơi công cộng như tè ra quần, trượt ngã, nhận nhầm người, v.v., phản ứng không phù hợp của cha mẹ cũng có thể khiến trẻ cảm thấy xấu hổ, điều này sẽ ảnh hưởng đến tâm lý và sự tự tin của trẻ.

• Sự bảo vệ quá mức

Cha mẹ bảo vệ bao bọc con cái quá mức thực sự có thể ảnh hưởng đến lòng tự trọng và sự tự tin của con cái. Chẳng hạn, cha mẹ quá quan tâm, chăm sóc, cưng chiều con cái, không bao giờ cho phép con cái gặp khó khăn thăng trầm hay trải qua một chút gió mưa, cũng không bao giờ phải nghe một chút lời đàm tiếu… Một cách tương ứng, trẻ em sẽ thiếu cơ hội để phát triển tinh thần trách nhiệm, ý chí và sự tự lập. Khi lớn lên, lúc đối mặt với thử thách, gặp phải đối thủ cạnh tranh mạnh, trẻ sẽ cảm thấy áp lực chưa từng có, chúng có thể không chịu nổi áp lực trong lòng mà chọn cách trốn tránh hoặc đánh mất sự tự tin.

Làm thế nào để nuôi dưỡng sự tự tin của trẻ?

• Khẳng định sự tích cực của trẻ

Khích lệ trẻ khi chúng ngoan ngoãn. Cha mẹ nên luôn khẳng định với trẻ, để trẻ cảm nhận được giá trị tồn tại của bản thân, điều này cũng có thể nâng cao lòng tự tin của trẻ. Ví dụ, khi trẻ hoàn thành một nhiệm vụ, dù lớn hay nhỏ, chỉ cần trẻ tự mình hoàn thành, cha mẹ có thể đưa ra những lời khẳng định và động viên phù hợp. Hãy để trẻ cảm thấy mình đã hoàn thành tốt công việc, như vậy trẻ sẽ có thêm tự tin để lần sau làm tốt hơn.Nguồn ảnh: aboluowang.

• Tạo cơ hội để trẻ thành công

Cha mẹ có thể giao cho trẻ một số nhiệm vụ và công việc phù hợp với trẻ, để trẻ dễ dàng hoàn thành một cách độc lập và tích lũy kinh nghiệm thành công. Điều này có thể khiến trẻ cảm thấy khả năng của mình được nâng cao, có cảm giác thành tựu, cũng sẽ giúp nâng cao sự tự tin của trẻ.

• Cha mẹ nên làm gương

Điều quan trọng nữa là cha mẹ phải nêu gương tích cực. Nếu bản thân cha mẹ đối với cuộc sống tương đối tiêu cực, nhìn vấn đề, sự việc với cảm xúc bi quan thì họ khó có thể nuôi dạy một đứa trẻ vui vẻ, tự tin và lạc quan.

Nuôi dạy con là cả 1 quá trình, có người còn gọi đó là “ công trình”, là “nghệ thuật”, cần sự cố gắng và phó xuất rất nhiều, đó vừa là niềm vui cũng đồng thời là trách nhiệm của các bậc làm cha mẹ. Để nuôi dạy con được tốt, cha mẹ cần chú ý đến lời nói và việc làm của mình khi giáo dục con cái, định hướng đúng đắn cho trẻ, để trẻ chủ động đối mặt với những khó khăn, thử thách trong cuộc sống, đồng thời giúp trẻ tự tin, vui vẻ và hướng tới một tương lai tốt đẹp.

Nhất Tâm biên tập

Nguồn: aboluowang (Vương Hòa)