Vì sao Tôn Kiên được mệnh danh là mãnh hổ Giang Đông rất nhanh sau đó bị chết dưới loạn tiễn?
Trong Tam Quốc diễn nghĩa, Tôn Kiên được miêu tả là người khỏe mạnh, dũng mãnh xông trận, thường một mình đánh sâu vào trận địa. Có lần ông bị thương nằm ngã xuống cỏ, mọi người tìm không thấy, nhờ có con ngựa chiến hí vang nên quân sĩ tìm thấy ông mang về dưỡng thương. Vừa đỡ vết thương ông lại xin ra trận.
Năm 17 tuổi (171), ông cùng cha đi thuyền đến sông Tiền Đường, trên đường đi gặp một toán cướp Hồ Ngọc đang cướp tiền của các nhà buôn và chia chác với nhau trên bờ. Mọi người trên thuyền đều sợ không dám tiến lên, Tôn Kiên tỏ ý định đánh cướp.
Dù cha đã can không nên mạo hiểm nhưng Tôn Kiên vẫn xách dao nhảy lên bờ, vừa chạy vừa cầm dao chỉ đông chỉ tây như đang chỉ huy mọi người nghe hiệu lệnh. Bọn cướp biển thấy vậy tưởng rằng có quân triều đình đến bắt, liền vứt hết tiền của bỏ chạy. Tôn Kiên thừa thế đuổi theo, chém chết một tên cướp.
Tôn Kiên làm huyện thừa ở 3 huyện, tại đâu cũng nổi tiếng, được nhiều người ngưỡng mộ. Ông giao du với nhiều nhân tài, đối đãi rất hậu.
Lúc Đổng Trác thao túng triều đình, làm nhiều điều ác, các chư hầu liền hợp binh đánh lại. Trước khi các lộ chư hầu hợp binh đánh Đổng Trác đã cùng uống rượu lập thề cùng nhau tiêu diệt Đổng Trác, giữ yên xã tắc.
Thệ ước viết: “Nhà Hán chẳng may, phép vua lơi lỏng. Tặc thần Đổng Trác, nhân cơ hội làm ác, vạ đến ngôi vua, hại ra trăm họ. Thiệu và các lộ chư hầu… sợ rằng xã tắc tiêu vong nên phải tụ họp nghĩa binh, cùng nhau cứu nạn nước. Phàm đã là người đồng minh, ai cũng phải dốc lòng hết sức để giữ lấy đạo làm tôi không được hai lòng. Ai trái lời thề này, sẽ chết mất mạng, tuyệt tự cháu con. Xin hoàng thiên hậu thổ, tổ tông minh linh chứng giám cho!”
Thệ ước này tương đồng với nội dung hịch văn của Tào Tháo, có một khác biệt duy nhất, đó là đây là lời thề, nói rằng người nào trái lời thề thì sẽ bị mất mạng, để tổ tông thần minh làm chứng giám. Mục đích báo quốc cứu dân và hậu quả của việc vi phạm lời thề trong đó thật giống với thệ ước kết nghĩa của ba anh em Lưu Bị.
Năm 190, Đổng Trác bị quân các lộ chư hầu đánh bại, bỏ kinh thành Lạc Dương, mang Hán Hiến đế sang Trường An. Trước khi đi Trác đốt phá kinh thành cũ. Sau khi hịch văn được phát ra, bắt đầu từ Viên Thiệu, Viên Thuật, Khổng Dung, Công Tôn Toản, Tôn Kiên,… tổng cộng mười bảy lộ chư hầu, lần lượt hưởng ứng, liên hợp với Tào Tháo thành mười tám lộ đại quân, mấy chục vạn người, trở thành liên minh quân sự, bọn họ cùng nhau tôn Viên Thiệu làm minh chủ, lập ra thệ ước, thống nhất tuân lệnh.
Khi Tôn Kiên tiến vào Lạc Dương tìm được Ngọc tỷ truyền quốc của nhà Hán vốn thất lạc, trong lúc đang vui mừng vì tìm được ngọc tỷ tưởng đó là điềm báo cho Tôn Kiên có thể làm hoàng đế, thì Tôn Quyền đã cảnh báo, bảo vật này không ai biết được là phúc hay là họa, Tôn Quyền đã nêu ví dụ cụ thể.
Tần Hoàng có được Ngọc tỷ truyền quốc muốn lưu truyền đến ngàn đời vạn đời nhưng mà mới được 2 đời đã diệt vong. Tuy nhiên, Tôn Kiên đã bỏ ngoài tai sau khi có ngọc tỷ ông liền giấu mang về căn cứ để lập nghiệp riêng.
Khi từ biệt Tào Tháo trở về Giang Đông, Tào Tháo đã khuyên Tôn Kiên không nên giữ ngọc tỷ, và cũng cảnh báo tai họa sau này, nhưng Tôn Kiên vẫn không nghe.
Quả nhiên điều Tôn Quyền dự báo không sai, việc Tôn Kiên tìm được Ngọc tỷ truyền quốc bị Viên Thiệu phát hiện, Thiệu đòi ngọc tỷ nhưng Tôn Kiên chối rằng mình không tìm được ngọc tỷ. Thiệu bèn viết thư cho Lưu Biểu xui chặn đường ông về Giang Đông bắt nộp ngọc tỷ, cuối cùng Tôn Kiên bị mắc mưu Lưu Biểu nên khi trên đường qua sông đã bị phục kích trúng tên mà chết.
Có thể nói rằng, cái chết của Tôn Kiên chính vì vi phạm lời thệ ước sau khi tiến vào Lạc Dương, che giấu ngọc tỷ, có tâm phản nghịch không đúng với bổn phận một thần tử, lại phát ra lời thề độc, mới dẫn đến việc rất nhanh sau đó bị chết dưới loạn tiễn.
Đúng như cổ nhân đã nói: Lời thề không thể tùy tiện nói, bởi người xưa cũng nói: “người đang làm, Trời đang nhìn”. Lời thề lại vô cùng nghiêm túc, trong lịch sử đã có rất nhiều những ví dụ về làm trái với lời thề và chịu báo ứng:
Có một câu chuyện về lời thề rất nổi bật, trong ‘Tùy Đường diễn nghĩa’ và ’Hưng Đường truyện’: Tần Quỳnh và anh họ của mình là La Thành, cùng dạy cho đối phương tuyệt học gia truyền của mình là “La gia thương” và “Tần gia giản”, và họ đã thề sẽ dạy hết, không giấu giếm chút gì:
La Thành thốt ra lời thề: “Nếu như có nửa điểm giấu giếm, thì sẽ loạn tiễn xuyên người mà chết!”
Tần Quỳnh thề: “Nếu như có nửa điểm giấu giếm, thì sẽ hộc máu mà chết!”
Nhưng trong lúc La Thành truyền thụ tuyệt kỹ thì sinh tâm lo sợ rằng, em họ Tần Quỳnh sau này sẽ đánh thắng được mình, kết quả là làm lướt qua, giấu giếm tuyệt chiêu “Hồi mã thương” .
Còn Tần Quỳnh, lúc dạy đến tuyệt kỹ của Tần gia là “Sát thủ giản”, thì cũng sợ anh họ sau này sẽ lấn át mình, nên thoáng một cái đã lướt qua không có dạy toàn bộ.
Không lâu sau đó, La Thành trong khi giao chiến cùng Tô Định Phương, thì bị trúng gian kế của đối thủ, một mình một ngựa bì vùi lấp trong bùn rồi bị loạn tiễn bắn chết.
Về phía Tần Quỳnh, những năm cuối đời vì cùng Uất Trì Cung tỷ võ đoạt ấn soái, trong khi giơ đỉnh ngàn cân thì bị hộc máu mà chết.
Thiên thượng đều có thể nghe thanh âm, kể cả khi nó còn nằm trong suy nghĩ của con người. Vậy nên lời thề vừa thốt ra, liền được ghi chép lại. Ai làm cam kết, tùy tiện phát lời thề, thì không sớm cũng muộn, chính tại thân người ấy sẽ thấy sự đoái hiện. Nếu như vi phạm thệ ước thì “ngày báo rất rõ ràng”.
Tuy nhiên, cái chết của Tôn Kiên theo mô tả của sử sách và Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung lại không phải như vậy. Nhưng nhìn chung đều thống nhất là sau khi Tôn Kiên có được ngọc tỷ không lâu thì vong mạng.
Tôn Kiên mặc dù không thề sẽ bị loạn tiễn bắn chết, nhưng rõ ràng đã vi phạm lời thề khi giấu ngọc tỷ và có ý đồ xưng đế. Sau này các chư hầu đánh chiếm lẫn nhau cũng không giữ được mạng sống. Đó là lý do tại sao Tào Tháo khi còn sống đã không dám xưng đế, mặc dù khi ấy thế lực của ông vô cùng lớn mạnh, ông vẫn duy trì Hán triều cho đến khi qua đời.
Nguyệt Hòa biên tập
Theo sohu